گنبد‌های آجری تاریخی شهمیر

در حاشیه شرقی جاده نیشابور-کاشمر و به فاصله ۳ کیلومتر از شهر نیشابور، دو گنبد آجری با فاصله ۱۵ متر از یکدیگر قرار گرفته‌اند که با نام‌های مهروا، شه مهر، شهمیر و مهرآباد معروف هستند.

گنبد‌های آجری شهمیر
گنبد‌های آجری شهمیر

کلمه مهر پیوندی مشترک به آیین مهرپرستی ایران باستان دارد. برخی‌ها پیشینه ساخت این بنا را به دوره سلجوقی نسبت میدهند و برخی نیز بر این باورند که این مکان در گذشته رصدخانه بوده است.

معماری گنبدهای آجری شهمیر

این بنا در نوع خود بینظیر است و شگفتی آن را با بخش هشت ضلعی بیرونی، چهار ضلعی داخلی، ورودی‌ها و دیوارهای آن میتوان مشاهده کرد.

جالب‌تر از آن این است که راهی زیرزمینی در این منطقه وجود دارد که به اسحاق آباد میرسد. وسایلی همچون سفال، تفنگ، لباس، لحاف و… در این مکان یافت شده و وجود اطاق‌ها و چهار راه‌هایی، حدس و گمان‌هایی جهت وجود داشتن مکانی برای زندگی در گذشته را در این قسمت بیشتر کرده است.

تونل زیرزمینی اکنون مورد بازدید و استفاده قرار نمیگیرد و حتی افراد مسلح به ماسک‌ اکسیژن هم نتوانسته‌اند بیشتر از ۴ متر آن را بپیمایند.

وضعیت کنونی گنبدها

بنای کنونی گنبد بیشتر اوقات توسط معتادان مورد استفاده قرار میگیرد و اوضاع خوبی ندارد و هیچ سازمانی نیز بر آن نظارت نمیکند. خساراتی همچون نوشتن یادگاری روی دیوارها، پسمانده‌هایی در این مکان و مهمتر از همه گسترش روز به روز قبرستان‌ها در اطراف این بنا، خسارت‌های جبران ناپذیری داشته که تا کنون کسی نتوانسته آن را درک کند.

تابلوی نزدیک گنبد

تابلویی در نزدیکی گنبد بزرگ نصب شده که متن آن به این صورت است؛ « در اجرای طرح تعیین حریم ابنیه ی تاریخی کشور، دفن اموات تا شعاع ۱۵ متری پیرامون گنبد بزرگ و گنبد کوچک مهرآباد منع قانونی داشته و متخلفین مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.»

با وجود تمام اینها، سازمان میراث فرهنگی نیشابور پیگیر قضایا نیز نبوده و تنها نام این گنبد‌ها تنها در بروشورها ذکر شده است.

تصاویر گنبد‌های آجری شهمیر

آدرس: ایران، خراسان رضوی، نیشابور، ۳ کیلومتری جنوب شرقی نیشابور، جاده نیشابور-کاشمر.
منبع ریوند
پیام بگذارید