موزه ها یا آثارخانه ها یکی از مکان های گردشگریِ ویژه در تمام دنیا محسوب می‌شود که بدون هدف مادی بنا شده اند و اشیای خاصی در آنها نگهداری می‌شود . این مکان ها بسته به نوع اشیای نگهداری شده انواع مختلفی دارند. ازجمله موزه های هنری، موزه های تاریخی، موزه های سکه شناسی ، گیاه شناسی و انواع دیگر.
یکی از انواع موزه ها نیز موزه های مردم شناسی است. این موزه ها با هدف نمایش و شناساندن فرهنگ اجتماعی مردم و اجتماع در گذشته‌ی مردم یک منطقه برپا می‌شوند. موزه مردم شناسی بروجرد نیز با این هدف در یکی از خانه های تاریخی این شهر فعالیت میکند. با درناتریپ همراه باشید تا با این آثارخانه بیشتر آشنا شویم.
خانه حاج کمال الدین نبوی طباطبایی
بنای تاریخی حاج آقا کمال الدین نبوی طباطبایی واقع در بافت قدیمی شهر بروجرد با شماره ثبت 3766 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا مربوط به اواخر دوره قاجاریه در حدود 180 سال پیش است. یک خانه‌ی قدیمیِ باصفا نظیر آنچه که از خانه های قدیمی در ذهنمان نقش بسته است.
در ورودی خانه سرداب خانه در زیرزمین قرار دارد که در آن ظرف های قدیمی نگهداری می‌شود. حیاط خانه دارای باغچه‌ی زیبایی است. نمای بیرونی ساختمان بسیار زیباست و دارای تزیینات و کاشی کاری و آجرکاری های زیبایی است و در و پنجره های چوبی آبی رنگ، حوض وسط حیاط و گلدان های لبه‌ی حوض صفای ویژه ای به آن بخشیده است.
ساختمان اصلی دو طبقه است. در طبقه پایین یک کرسی زیبا قرارداده شده که فضای خودمانی ساده‌ای دارد. طبقه‌ی بالایی بخش اصلی موزه است. در این طبقه آثار و اشیای بسیاری وجود دارد. انواع ظرف و ظروف ورشو، صنایع دستی و اسناد و کتاب های خطی و چاپی، لباس های محلی و بسیاری دیگر که تعداد آنها به حدود 1000 شیء می‌رسد.
اشیاء و آثار موجود در موزه
حدود یک هزار شیءِ شناسنامه دار در این موزه نگهداری می‌شود. وجود این اشیای به جا مانده از دوران گذشته معرف پیشینه‌ی غنی فرهنگی شهرستان بروجرد است.
بخشی از موزه به صنایع دستی مردم اختصاص داده شده که اغلبِ اشیای موجود در موزه در این قسمت قرار دارند. وسایلی که برای امرار معاش تهیه شده اند و امروزه نیز به عنوان صنایع دستی بروجرد شناخته می شوند.
اشیای ساخته شده از ورشو
اشیای ورشو به عنوان شاخص ترین صنایع دستی بروجرد، در این موزه بسیار خودنمایی میکند. این اشیای زیبا از دیرباز با استفاده از نوعی آلیاژ که جلوه خاصی دارند ساخته می‌شده است و به خاطر اینکه از لهستان وارد می‌شده آن را ورشو نام گذاری کرده اند. گفتنی است که این صنعت همچنان به طور متمرکز در بروجرد فعال است؛ به طوری که در سال 1389 بروجرد شهر ملی ورشو لقب گرفت.
انواع سماور، تنگ، سینی، قوری، قالب های استکان و لیوان، آفتابه لگن، منقلدان، شیرینی خوری، میوه خوری، گلدان، چراغ های گردسوز و زنبوری از جنس مس، برنج و ورشو که در گذشته های دور از کالاهای ضروری خانوارهای بروجردی بوده اند در این موزه نگهداری می‌شوند.
اشیای پارچه ای و لباس های محلی
پارچه بافی، گیوه دوزی، صنایع تختخواب و صندلی سازی، قالی بافی، چلنگری، نمدمالی و ارسی دوزی (کفاشی) از جمله صنایع دستی هایی هستند که در اواخر دوران قاجاریه، دوران پهلوی و بعد از آن، توسط مردم بروجرد ساخته شده اند.
لباس های محلی که در گذشته میان اقوام ایرانی رواج داشته اند، همچنین تعدادی لباس محلی شامل سرداری و جلیقه های تزیین شده و چادر عروس مربوط به دوره قاجاریه هم در این موزه به چشم می‌خورد.
بخش عکاسخانه هم حال و هوای ویژه ای ایجاد کرده است و این امکان را برای مردم و مسافران فراهم آورده است که لباس های محلی را بر تن کرده و با آنها عکس یادگاری بگیرند. عکس هایی از شهر بروجرد و نحوه پوشش مردم این شهر نیز در این خانه تاریخی وجود دارد.
اسناد و کتاب ها
اسناد خطی مالکیت و عقد نامه ازدواج، کتاب های خطی و چاپی شامل مفاتیح، رساله، 60 پاره قرآن، کتاب شعر حماسی حمله حیدری و ترجمه قرآن و نقشه ای از شهر بروجرد در دوره قاجاریه که توسط روس ها تهیه شده از دیگر آثار موجود در این موزه هستند.
سایر اشیا
سکه و زیورآلات شامل گردنبندهای نقره و سنگی، دستبند، پابند، انگشتر و نیز چراغ های قدیمی و صندوقچه های بزرگ یخدان که در گذشته برای نگهداری لباس و اشیای گرانبها استفاده می‌شده است، قفل های فولادیِ دست سازِ قدیمی، سفال ها و خمره های ترشی، آرد و حبوبات نیز در موزه مردم شناسی بروجرد به نمایش گذاشته شده است.
خانه حاج کمال الدین طباطبایی واقع در خیابان صفا، کوچه هلال احمر، کوچه آقا احمدی، در بافت قدیمی شهر و در نزدیکی خانه های تاریخی دیگری همچون خانه افتخارالاسلام و خانه مصری قرار دارد و سالانه میزبان علاقه مندان و گردشگران بسیاری است.