در میان همه مردم ، غار ها از جمله مکان های اسرار آمیز گردشگری محسوب می شوند. غار سَهولان نیز از جمله غار های بزرگ و مهم ایران به شمار می رود و در نزدیکی شهر بوکان و مهاباد قرار دارد. غار آبی سهولان دومین غار آبی بزرگ ایران است.
این غار تاریخی با ساختاری خاکی، سنگ آهک و آبی برای نخستین بار توسط ژاک دمورگان جهان گرد فرانسوی در سال 1896 با راهنمایی اهالی روستای سَهولان کشف شد. پس از آن نیز در سال 1350 شمسی یک گروه غار نورد از دانشگاه آکسفورد در روستا اردو زده و با تجهیزات کامل از غار دیدن کردند .
پس از آن این غار به عنوان دومین غار آبی کشور بعد از غار علی صدر در همدان شناخته شد. (سه هولان) به زبان کردی به معنای یخبندان است و اشاره به زمستان های طولانی این منطقه دارد، مردم محلی غار را «کونه کوتر» یعنی لانه کبوتر می نامند. دلیل این نام گذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است .
نگاهی به ویژگی های غار سهولان
این غار چند دهانه و ورودی مختلف دارد که بعضی از آن ها با شاخه های درختان پنهان شده اند . با رسیدن به اولین دریاچه این غار تغییرات رطوبتی و درجه ی هوا را به وضوح حس خواهید کرد . هر چه به سمت پایین غار پیش بروید این تغییرات سنگین تر می شود آب دریاچه غار بسیار شفاف و زلال است .
عمق آن علی رغم تاریک بودن تا چند متری قابل رویت است دالان بالای سر این دریاچه افزون بر این که 50 متر ارتفاع دارد در انتهای آن نیز دو دالان باریک به عرض دو متر دیده می شود که به دریاچه ها و دالان های بعدی باز می شوند.آب این دریاچه ها از سفره های زیر زمینی و جوشش چشمه ها تامین می شود فضای درون غار با چراغ ها و نور افکن های متعدد روشن شده است .
وضعیت آب در غار
آب دریاچه غار جزو آب های بی کربنات در حد خنثی است و به دلیل املاح آهک موجود در آب غیر قابل شرب است. بستر آب غار از رسوبات آهکی بسیار نرم و پوشیده است و با کوچکترین برخورد یا ایجاد جریان از بستر بلند می شوند و به دلیل سبکی وزن و نبود هیچ گونه جریانی داخل آب تا یک ماه درون آب شناور می شوند تا اینکه ته نشین شوند.
وضعیت هوای غار
در فصل زمستان و تابستان درجه حرارت غار بین 10 تا 13 درجه سانتیگراد و رطوبت آن متغیر است. رطوبت فضای غار به حدی است که روی سنگ ها و صخره های آن خزه های سبز و قهوه ای رشد کرده است و سطح آن را می پوشاند و گاهی قطرات آب از بالای ایوان ها به روی سطح آب می چکد.
امکانات موجود در غار سهولان
قایق های پارویی که امکان گشت و گذار روی دریاچه را فراهم کرده ، از امکانات رفاهی داخل غار است که در اختیارات بیشتری برای مسافران و گردشگران ایجاد می کند. سوپرمارکت هایی هم حوالی این منطقه وجود دارند که برای خرید و دسترسی به لوازم مورد نیازتان می توانید از آنها استفاده کنید. علاوه بر این به لطف وجود پارکینگ در محوطه اطراف غار می توانید نسبت به امنیت وسایل نقلیه خود اطمینان خاطر داشته باشید. در این مکان آلاچیق ها نیز برای استراحت و پیکنیک تعبیه شده اند.
مسیر دسترسی به غار سهولان
غار آبی و تاریخی ” سَهولان” در 43 کیلو متری جنوب شرق مهاباد و در مسیر جاده میانبر مهاباد به بوکان (جاده برهان) واقع شده است که از شهر بوکان نیز نزدیک به 35 کیلومتر فاصله دارد. برای رسیدن به این غار از شهر سرسبز مهاباد ، باید تپه ماهورهای جاده برهان را پشت سرگذاشت تا در نقطه به روستای عیسی کند رسید بعد از عبور از این روستا به روستای سهولان می رسید و در آنجا غار سهولان یافت می شود.