واژگان و اصطلاحات بسیار زیادی در حوزه‌ی گردشگری وجود دارد. اصطلاحاتی که هم در سفرهای داخلی بسیار کاربرد دارند و هم در سفر به کشوهای دیگر رایج هستند. در مواردی، این اصطلاحات قدری پیچیده شده و ضرورت دانستن آن بیشتر می‌شود. اما در این بین، برخی اصطلاحات نشان از روابط و مناسبات انسانی، عاطفی و فرهنگی دارد و از این حیث بسیار حائز اهمیت است. یکی از این اصطلاحات، لفظ خواهرخواندگی است. در این مقاله با درناتریپ همراه باشید تا با این مفهوم بیشتر آشنا شویم.
خواهرخواندگی شهرهای جهان
خواهرخواندگی شهرها یا Sister Cities اصطلاحی است برای پیوند بین دو شهر که دارای تشابهات و وجوه مشترک خاصی هستند. این تشابهات می‌تواند از نظر تاریخی، علمی یا دانشگاهی باشد. همچنین وجود فرهنگ یا نماد مشترک، انگیزه‌ی ایجاد چنین پیوندی است. این پیوند برای ایجاد همبستگی بیشتر و تبادلات فرهنگی بسته می‌شود و زمینه‌ی بسیار مناسبی را برای گردشگری فراهم می‌آورد.
تاریخچه پیوند خواهرخواندگی شهرها
اولین بار در سال 1920 میلادی بود که چنین پیمانی منعقد شد. این قرارداد بین دو کشور فرانسه و انگلستان با هدف افزایش همبستگی بین دو کشور بسته شد و تا سال 1986 ادامه یافت. بعد از آن، سایر کشورها به اینگونه قرارداد علاقه مند شدند و از جنگ جهانی دوم به بعد، سایر کشورها خواهرخواندگی خود را با شهرهای جهان شروع کردند. تاکنون بیش از 2400 شهر دنیا باهم پیوند خواهرخواندگی دارند.
انگیزه‌ی پیوند خواهرخواندگی
خواهرخواندگی شهرهای جهان با هم، نقش بین المللی شهرها را هم بیشتر می‌کند و هم زمینه‌ی ایجاد همکاری، همبستگی و تفاهم میان کشورها را افزایش می‌دهد. خواهرخواندگی در واقع پیوندی هدفمند است که علاوه بر جنبه‌ی ایجاد روابط دوستانه، با هدف تبادل اطلاعات و تجارب اجتماعی، اقتصادی و سیاسی میان جامعه‌ی شهریِ یک کشور با جامعه‌ی شهری مشابهِ خارجی آن برقرار می‌شود.
این پیوند همچنین یک پیوند رسمیِ بین المللی است که زمینه‌ی فعالیت های بشر دوستانه را فراهم می‌آورد و راهی برای رساندن پیام صلح به سراسر جهان است. در اروپا نیز اصطلاح خواهرخواندگی شهرها به شهرهای دوستی معروف است.
خواهرخواندگی و گردشگری
از نتایج پیوند خواهرخواندگی میان دو شهر، رونق و رواج گردشگری بین دو شهرِ خواهرخوانده است. چرا که به طور مثال این قرارداد برای کشورها انگیزه‌ی نامگذاری متقابل خیابان‌هایی به نام شهر خواهرخوانده می‌شود. همین موضوع دلیلی می‌شود تا مردم دو شهر یکدیگر را بشناسند و سعی کنند با آداب و رسوم و فرهنگ و سایر ویژگی های هم آشنا شوند. در واقع پیوند خواهرخواندگی باعث شاناساندن شهرهای خواهرخوانده به مردم آن شهرها می‌شود. گردشگران هم تلاش می‌کنند اطلاعات جامع‌تری از شهر خواهرخوانده کسب کنند و همین آشنایی سبب علاقه مندی بیشتر شده و زمینه‌ی سفر به شهر مورد نظر را بیش از پیش فراهم می‌آورد.
چرا لفظ خواهرخواندگی؟
تاکنون قدری با اصطلاح گردشگری-سیاسی خواهرخواندگی شهرها آشنا شدیم. دانستیم خواهرخواندگی پیوندی است که به خاطر وجود اشتراکات و تشابهاتِ بین دو شهر و برای تبادلات اطلاعات در زمینههای گوناگون ایجاد می‌شود و بستر مناسبی برای فعالیت های بشردوستانه است. حال ممکن است این سوال در ذهنتان شکل گرفته باشد که چرا خواهرخواندگی؟ واقعاً چرا این اصطلاح به کار می‌رود؟ اکنون با هم دلایل این نامگذاری را بررسی می‌کنیم.
یکی از دلایل این نامگذاری، می‌تواند این موضوع باشد که در بسیاری از دستور زبان‌های دنیا واژه‌ی “شهر” یک واژه‌ی مؤنث به شمار می‌رود. از این رو لفظ خواهرخواندگی شاید بهتر از برادرخواندگی باشد. از دیگر دلایل این نامگذاری شاید آن است که روبط صمیمانه‌تری میان دو خواهر نسبت به دو برادر وجود دارد. اما به هر حال این‌ها فقط نامگذاری هستند و بهتر است خیلی نسبت به آن حساسیت نشان ندهیم. اصل مطلب وجود خود این رابطه‌ی دیپلماتیک صمیمانه است.
البته جالب است بدانیم که در برخی کشورها از لفظ برادرخواندگی هم استفاده می‌شود. در جاهایی نیز، از این پیوند، به عنوان پیوند شهرهای دوقلو یا همسان یاد می‌شود.
شهرهای خواهرخوانده
شهرهای متعددی در جهان وجود دارند که خواهرخوانده‌ی یکدیگرند. در ادامه برخی از شهرهای خواهرخوانده ایران را معرفی می‌کنیم.
تهران با تعداد زیادی از کشورهای جهان پیوند خواهرخواندگی دارد. از این میان می‌توان به خواهرخواندگی تهران و پکن اشاره کرد. از حدود ۵۵ سال پیش که سئول اولین خواهرخوانده‌ی تهران شد، تاکنون شهرهای دیگری همچون بیشکک، لس‌آنجلس، پکن، هاوانا، پرتوریا، مسکو، کاراکاس، مینسک، استانبول، صنعا، خارطوم، پاریس، قدس، برازیلیا، دوشنبه، مانیل، بغداد، کابل، آنکارا، تفلیس و بوداپست به این مقام نایل آمده‌اند.
اصفهان و فلورانس ایتالیا نیز از سال 77 باهم خواهرخوانده نامیده شدند. انگیزه‌ی ایجاد این پیوند آن است که فلورانس مهر تمن اروپاست و زادگاه هنرمندان پرآوازه ای است. این شهر همچنین از معدود شهرهایی است که آن را از نظر غنای هنری و فرهنگی، با اصفهان قابل مقایسه دانسته اند. گفتنی است که از محورهاى قرارداد خواهرخواندگى اصفهان و فلورانس همکارى‌هاى اقتصادى، فرهنگى و تبادل هیأت‌هاى فرهنگى و توریسم بوده است.
از نتایج این قرارداد می‌توان به مرمت کلیسای جلفای اصفهان توسط ایتالیایی ها اشاره کرد. شهر اصفهان تاکنون با شهرهای شیان چین، کوالالامپور مالزی، فرایبورگ آلمان، فلورانس ایتالیا، یاش رومانی، بارسلون اسپانیا، ایروان ارمنستان، کویت، هاوانا کوبا، لاهور پاکستان، سن پترزبورگ روسیه، داکار در سنگال و بالاخره بعلبک در لبنان رابطه خواهر خواندگی برقرار کرده است.
تبریز نیز با شهرهای کربلا، هوشی مین، باکو، وین، استانبول، غزه، ارزروم، قازان، خجند، گنجه و ماگیلف، تفاهم‌نامه خواهرخواندگی منعقد کرده است. همچنین شهرهای ووهان و ترابوزان نیز پیمان دوستی و همکاری با تبریز دارند.
مشهد در حال حاضر با 9 شهر لاهور و کراچی پاکستان، اورومچی چین، کربلاو نجف عراق، مونیخ آلمان، میلان ایتالیا، کوالالومپور مالزی و فرزنو امریکا خواهر خوانده است.
