اردبیل در طول تاریخ، به نام‌های گوناگونی ازجمله «دارالارشاد»، «دارالملک»، «دارالعرفان»، «دارالامان» و «شهر مقدس (آرتاویل)» ملقب بوده است و در دوره‌های مختلف، مرکز ایالت آذربایجان بوده و به‌علت قرارداشتن در مسیر جاده ابریشم، از رونق اقتصادی بسیار خوبی، برخوردار بوده‌است. در این پست قصد دارایم به معرفی جاهای دیدنی استان اردبیل بپردازیم. با درناتریپ همراه باشید.
۱. دریاچه نئور
دریاچه نُئور دریاچه ای مابین شهرستان تالش و شهر اردبیل و خلخال در در مرز بین استان اردبیل و استان گیلان قرار دارد. ریشه اسم نئور کلمه‌ای مغولی است در زبان مغولی به دریاچه نئور می‌گویند و در ترکی آذربایجانی به دریاچه کوچکی که رودخانه‌ای به آن نمی‌ریزد نئور گفته میشود. این دریاچه در نزدیکی ییلاق زیبای سوباتان قرار گرفته است و از زیباترین جاهای دیدنی اردبیل به شمار می آید.
آدرس: مابین شهرهای اردبیل و خلخال، ۱۹ کیلومتری شمال غربی ییلاق سوباتان
۲. کلیسای مریم مقدس
کلیسای مریم مقدس در کوچه‌ای به نام ارمنستان گازران یا اونچی میدانی اردبیل قرار دارد. از تاریخ دقیق ساخت این کلیسا اطلاعی در دست نیست ولی بر روی درِ ورودی آن تاریخ ۱۸۷۶ میلادی درج شده است که به سال اهدای در و نصب آن مربوط میشود. در محوطه کلیسا گورهایی وجود دارد که از سنگ‌های معمولی و رسوبی در ساخت آن استفاده شده و بر روی آنها صلیب‌هایی کنده شده است. این کلیسا که کمتر از دو قرن قدمت دارد تا سال ۱۹۴۴ میلادی فعال بوده و آخرین مراسم مذهبی و نماز جماعت در سال ۱۹۴۴ میلادی توسط کشیش وارطان ژاماگورسیان در آن انجام شده است. از این تاریخ به بعد به دلیل مهاجرت خانواده‌های ارمنی به تبریز و تهران، انجام مراسم مذهبی در این کلیسا تعطیل شده است.
آدرس: کوچه ارمنستان گازران یا اونچی میدانی اردبیل
۳. برج شاطر
یکی از جاهای دیدنی اطراف اردبیل برج تاریخی شاطر است که در روستای صومعه که در ۵/۸ کیلومتری شهراردبیل واقع شده است در یک فضای وسیع و گسترده بنا شده است. در حوالی برج با فاصله های گوناگون، تپه های باستانی قرار دارد. از کتیبه و پوشش بنا چیزی بر جا نمانده است، ولی از شیوه معماری برج و شباهت آن با مقبره چلبی اوغلو در سلطانیه چنین بر می آید که احتمالأ از بناهای قرن هشتم هجری و دوران حکومت ایلخانیان باشد.
آدرس: شهرستان اردبیل، روستای صومعه
۴. بازار سنتی اردبیل
بازار اردبیل دارای طاق نما های جانبی و گنبد های ساده است که در دوره سلجوقی ساخته شد و در دوره های صفوی و قاجار بازسازی و مرمّت شده است. این بازار مجموعه‌ای است متشکل از تیمچه، سرا، حمام و مسجد و از سابقه‌ای طولانی برخوردار میباشد، به طوری که در سده‌های ۷ و ۸ هجری رونق فراوانی داشت.
آدرس: شهرستان اردبیل، خیابان امام خمینی(ره)
۵. خانه مناف زاده
خانه مناف زاده مربوط به دوره پهلوی اول بوده و در اردبیل، میدان سرچشمه، کوچه رحمانی واقع شده است. در اردبیل، در سال ۱۳۵۰ هجری قمری مصادف با ۱۳۰۹ هجری شمسی، معمار حاج محمد علی معماری به خواست حسین قلی صادقی، خانه ای را در مرکز شهر اردبیل به مساحت هزار و ۳۰۳ متر مربع احداث کرد که نه تنها در شیوه معماری و ساخت، بلکه در استقامت زبانزد مردم شهر شد.
به لحاظ قرار گرفتن در بخش مرکزی حیاط – باغ این خانه حالت کوشک مانند دارد. اختلاف سطح بین سمت شمالی و جنوبی معادل گامهای ۹ پله، موجب شده که نمای جنوبی یک طبقه و شمالی دو طبقه به نظر برسد. این خانه کوشک که پلان مستطیلی دارد که با هره چینی آجری دوال بندی و طرح و نقوش هندسی در نما، تزیین شده است.
آدرس: اردبیل، میدان سرچشمه، کوچه رحمانی
۶. پل هفت چشمه
پل هفت چشمه (پل داشکسن) مربوط به دوره صفوی است و در اردبیل، روی رودخانه با لیقلو چای واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۷۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: اردبیل، خیابان پانزده خرداد، رودخانه لیقلو چای
۷. موزه حیات وحش اردبیل
موزه تاریخ طبیعی اردبیل یا همان موزه حیات وحش اردبیل جذابیت متفاوتی از ترکیب تاریخ و طبیعت را در معرض نمایش بازدیدکنندگان قرار می دهد. در این موزه گونه های متعددی از پستانداران، خزندگان، ماهیان و حیوانات وحشی نادر به شکل تاکسیدرمی یافت می شوند.جانداران تاکسیدرمی شده به صورت پانل در معرض دید عموم قرار گرفته اند. به عنوان نمونه بخش هایی از جمجمه حیوانات، شاخ و بال پرندگان و حشرات مختلف بر روی دیوار واقع شده است. فسیل و کانی های طبیعی نیز در موزه تاریخ طبیعی اردبیل می توان رویت کرد.
آدرس: اردبیل، خیابان شورابیل
۸. موزه مردم شناسی اردبیل
اگر گذرتان به اردبیل و موزه مردم‌شناسی آن خورده باشید در خواهید یافت که مجموعه غنی فرهنگ و هنر، معماری و تاریخ این منطقه همراه با یادگاری‌های کهن همه در یک مجموعه برای بازدیدکنندگان مهیا شده است. موزه مردم‌شناسی اردبیل در میدان عالی قاپوی اردبیل در محل حمام آقانقی (متعلق به دوره پیش از صفویه و نیمه دوم قرن هفتم هجری قمری) بنا شده که هر ساله جمع کثیری از گردشگران از این مکان دیدن می‌نمایند.
آدرس: شهرستان اردبیل، بلوار سعدی
۹. جمعه مسجد
جمعه مسجد، مسجدی در شهر اردبیل بوده و مربوط به دوران سلجوقیان میباشد که کنار آتشکده ای قرار گرفته و ساختمان قبلی مسجد مربوط به آتشکده بوده است. جمعه مسجد شامل حیاط و ایوان و طاق باشکوهی بوده که در حمله مغولها تخریب شده و فعلاً قسمتی از مسجد سالم است. این مسجد از قدیمی ترین جاهای دیدنی اردبیل است.
آدرس: شهرستان اردبیل، بلوار مهدانی
۱۰. موزه چینی خانه
تالار چینی خانه در قسمت شرقی قندیل خانه یا رواق اصلی مجموعه شیخ صفی الدین قرار دارد که تالاری است با چهار شاه نشین و طاق نماهای زیبا و نفیس که از مقرنس گچی ساخته شده و با نقاشی ها، طلاکاری ها و رنگ های متناسبی که به سطح مقرنس ها خورده اند، تصاویری اسلیمی به وجود آورده اند.
اما زیبایی تنها مشخصه تالار چینی ها نیست. هنر معماری شیخ بهایی چنان استحکام بی نظیری دارد که طبق برآورد کارشناسان حتی با زلزله ای به قدرت ۲/۷ ریشتر هم تخریب نمی شود. چینی خانه ۱۲۵۶ محفظه دارد که در همه آنها چینی های اهدایی امپراطور چین به شاه عباس جاسازی شده است.
آدرس: شهرستان اردبیل، قسمت شرقی قندیل خانه یا رواق اصلی مجموعه شیخ صفی الدین
۱۱. پیست اسکی فندقلو
پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی نمین (اردبیل)، پیستی است که در منطقه‌ای کوهستانی و در نزدیکی اردبیل، با ارتفاع ۱۷۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد. منطقه فندقلو بخاطر داشتن جاذبه‌های منحصربه‌فرد جنگلی – مرتعی و وجود تله کابین فندقلو-حیران در ٢۵ کیلومتری اردبیل از جذابیتهای فوق‌العاده‌ای برخوردار میباشد.
آدرس: شهرستان نمین، نزدیکی جنگل فندقلو
۱۲. شهیدگاه
مدفن کشته شدگان جنگ چالدران به نام شهیدگاه شناخته میشود. پس از پایان جنگ چالدران بین ایران و امپراتوری عثمانی، شاه اسماعیل یکم پیکر کشته‌شدگان نبرد را از دشت چالدران جمع‌آوری نمود و به اردبیل انتقال داد.
این آرامگاه از زمان صفویان به بعد به شهیدگاه شهرت یافت. پیکرهای منتقل شده، طی مراسمی با حضور شاه اسماعیل یکم به خاک سپرده شدند.
آدرس: شهرستان اردبیل، میدان عالی قاپو، مجموعه آرامگاه اردبیلی
۱۳. آبشار سردابه
آبشار سردابه(ساری داوا) در ۲۸ کیلومتری غرب شهر اردبیل واقع شده، ارتفاع آن حدود ۱۵–۲۰ متر و حجم جریان آن نسبتا اندک و محدود به خروجی چند چشمه بالادست است. دمای آبشار سردابه در حدود ۳۵ درجه سانتی گراد است که در نزدیکی آبگرم معدنی سردابه قرار دارد.
آدرس: ۲۸ کیلومتری غرب شهر اردبیل
۱۴.بقعه صفی الدین
آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از مکان‌های تاریخی و باستانی شهر اردبیل در شمال باختری ایران و از آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است.
در این مکان علاوه بر آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، مقبره‌های شاه اسماعیل اول (نخستین پادشاه صفویه) و مادر شاه اسماعیل (دختر اوزون حسن آق قویونلو) و نیز برخی از مشایخ و صاحب‌منصبان دوران صفوی و نیز شهیدان ایرانی جنگ چالدران، قرار دارد. از دیگر بخش‌های این مجموعه چینی‌خانه، مسجد، جنت سرا، خانقاه، چله خانه، شهیدگاه و چراغ خانه است. این آرامگاه از شاخص ترین جاهای دیدنی اردبیل میباشد که سالانه گردشگران زیادی از آن دیدن می کنند.
آدرس: شهرستان اردبیل، خیابان شیخ صفی
۱۵. گنبد الله الله
گنبد اللّه اللّه که بر فراز آرامگاه برجی شیخ صفی قرار گرفته و در واقع هسته مرکزی مجموعه به شمار می رود، به دست صدرالدین موسی ساخته شده است. نمای بیرونی آن برج ، آجری استوانه ای شکلی است به ارتفاع ۵/۱۷ یا ۱۸ متر و محیط ۲۲ متر که بر روی قاعده سنگی هشت ضلعی قرار گرفته و به گنبدی کم خیز و عرق چینی شکل در بالا ختم می شود. بر روی بدنه برج با کاشی معقلی فیروزه ای رنگ کلمه جلاله اللّه تکرار شده و بدین سبب آن را گنبد اللّه اللّه نامیده اند.
آدرس: شهرستان اردبیل، خیابان شیخ صفی
۱۶. تالاب پته خور
تالاب پته خور در قسمت شرق دشت اردبیل و در غرب کوههای باغرو (طالش) واقع گردیده است. این تالاب در واقع شامل سه آببندان طبیعی است که حاصل زهکشی رودخانه قره سو می باشد.
و در بهار سال های پر آبی و پر بارش ، با نفوذ رودخانه قره سو به آببندان طبیعی فوق که در اصطلاح محلی گوبی نامیده می شود به همدیگر متصل شده و تالاب واحدی را تحت نام پته خور تشکیل می دهند و بعنوان محلی دنج جهت استراحت و زمستانگذرانی پرندگان مهاجر که عمدتا از شمال و شمال غربی (سیبری و شمال اروپا) به منطقه مهاجرت می کنند به حساب می آید. وجود گونه های مختلف و بعضا نایاب، این منطقه را به منطقه شکار ممنوع تبدیل کرده است.
آدرس: شهرستان نمین، روستای پته خور، تالاب پته خور
۱۷. دریاچه شورابیل
دریاچه شورابیل دریاچه‌ای در اردبیل است که در خیابان دانشگاه مسیر دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه پیام نور قرار دارد. این دریاچه یکی از جاذبه‌های طبیعی اردبیل میباشد که نتایج مطالعات زمین‌شناختی نشان می‌دهد که قدمت این دریاچه قدیمی‌تر از دریاچه ارومیه است. این دریاچه دارای امکانات تفریحی، ورزشی و فرهنگی بسیاری است که از آن جمله می‌توان به امکانات قایق‌رانی، پیست دو و میدانی، پیست دوچرخه سواری، باغ وحش، تعدادی هتل (مجتمع توریستی کوثر و هتل شورابیل)، یک شهر بازی روباز ویک شهر بازی سرپوشیده اشاره کرد.
آدرس: شهرستان اردبیل، خیابان دانشگاه، مسیر دانشگاه محقق اردبیلی
۱۸. خانه تاریخی ارشادی
خانه تاریخی ارشادی در محله اوچدکان شهر اردبیل واقع شده که این بنا از بدو احداث دارای کاربری مسکونی بوده و در اواخر دوره قاجار ساخته شده است. در دوران پهلوی دوم این بنا را به عنوان مدرسه به آموزش و پرورش واگذار نموده اند. خانه ارشادی باقیمانده ای از یک خانه بزرگ اربابی می باشد که در دوره های مختلف تفکیک، تخریب و نوسازی گردیده است.
آدرس: شهرستان اردبیل، خیابان کاشانی، کوچه اوچدکان
۱۹. بقعه سید امین‌الدین جبراییل
بقعه سید امین‌الدین جبراییل، بقعه شیخ جبرائیل یا بقعه کلخوران، آرامگاه پدر شیخ صفی الدین اسحق اردبیلی جد سلاطین صفوی است و در روستای کلخوران در سه کیلومتری اردبیل واقع شده است. مقبره شیخ امین‌الدین جبرائیل از جمله بهترین نمونه مقابر معماری اسلامی ایران محسوب میشود که سادگی و موزون بودن اجزای آن و تزئین فوق‌العاده در سطوح داخلی این بنا، آن را در زمره شاهکارهای معماری دوره صفویه قرار داده است.
آدرس: روستای کلخوران در سه کیلومتری شهرستان اردبیل
۲۰. آبشار چالاچوخور
آبشار چالاچوخور یکی از آبشارهای بکر و زیبای شهرستان گرمی است که در نزدیکی مرز جمهوری ایران و آذربایجان در میان پرتگاه‌ها و دره‌های عمیق واقع شده است. شهرستان گرمی یکی از شهرستان‌های استان اردبیل در ایران است که در شمال غربی کشور و شمال استان اردبیل واقع شده است.
فاصله گرمی با اردبیل ۱۰۸ کیلومتر، با بیله‌سوار ۵۵ کیلومتر و با پارس آباد ۹۷ کیلومتر است. طبیعت زیبای این منطقه باعث شده که گردشگران طبیعی زیادی از این قسمت بازدید کنند. این آبشار یکی از زیباترین جاهای دیدنی اردبیل است و پیشنهاد ما بازدید از این آبشار زیبا برای علاقمندان به طبیعت می باشد.
آدرس: شهرستان گرمی، در نزدیکی مرز جمهوری ایران و آذربایجان
۲۱. قلعه آدمخوار
بوینی یوغون نام مکانی است که بر اساس نظریه پردازی های عامیانه، ار عجیب ترین جاذبه های ایران به شمار میرود و به نام قلعه آدمخوار هم خوانده میشود.
بر اساس باورهای عامیانه که در گذشته موجود بوده، مردم بر این باور بودند که این قلعه انسان هایی را که داخل آن میشدند را میبلعیده که امروزه مشخص شده دیوارهای مرتفع قلعه باعث میشده که این بنا نقش خیابان یک طرفه را برای قربانیان داشته و کسی نتواند از آن بیرون بیاید مگر مرده باشد.
آدرس: شهرستان اردبیل، گور عباسلو
۲۲. کوه های تالش
کوههای تالش زنجیره‌ای از کوه‌ها است که در شمال غربی ایران و جنوب شرقی جمهوری آذربایجان قرار گرفته‌است.
این کوه‌ها بخش شمال غربی رشته‌کوه البرز را تشکیل می‌دهند و از زمین‌های پست لنکران به سوی جنوب شرقی امتداد یافته و تا دشت‌های سفیدرود در ایران ادامه می‌یابند. بخشی از این کوه های زنجیره ای از اردبیل عبور میکنند و میتوانید علاوه بر کوهنوردی، طبیعت بینظیر جنگل های تالش را نیز تماشا کنید.
۲۳. حمام تاریخی شیخ یا موزه صنایع دستی اردبیل
این حمام به عنوان یکی از حمام های قدیمی شهر اردبیل در کوچه شهیدگاه واقع است. در ورودی آن ساده ولی دارای یک هشتی زیبا بوده و رخت کن حمام دارای چهار رواق و چهار ستون هشت ضلعی است. این بنا پس از اتمام عملیات مرمت در بهمن ماه سال ۱۳۸۷ به عنوان موزه صنایع دستی استان با اهداف ذیل مورد بهره برداری قرار گرفت:
– نمایش آثار هنری صنایع دستی در سطح استان به صورت دوره ای
– ایجاد کارگاه های هنری، جهت حفظ و احیاء هنرهای سنتی و صنایع دستی
– انجام پژوهش و تحقیق برای علاقمندان در زمینه هنرهای سنتی
آدرس: شهرستان اردبیل، کوچه شهیدگاه
۲۴. محوطه باستانی قلعه خسرو
یکی از جاهای دیدنی اطراف اردبیل که به فاصله ۲۸ کیلومتر شمال غربی شهر اردبیل و ۷۰۰ متری شمال روستای قوناق قیران و در مختصات طول جغرافیایی ۴۸ درجه و ۴ دقیقه و ۵۲ ثانیه و عرض جغرافیایی ۳۸ درجه ۲۶ دقیقه و ۵۷ ثانیه واقع شده است، قلعه خسرو میباشد.
قلعه خسرو بر بالای یک کوه کم ارتفاع قرار گرفته است و رود قره سو از سه جهت یعنی شمال و شمال شرقی و غربی این کوه را در بر گرفته است.
محوطه باستانی قلع خسرو متشکل از دو قلعه و یک گورستان است یکی از این قلعه ها بر بالای کوه شوش داغی واقع شده و دیگری که بزرگتر بوده و قلعه اولی را نیز در بر می گیرد. قلعه باستانی خسرو در عصر مفرغ جدید شکل گرفت و استقرار آن تا عصر آهن ۱ (۱۵۰۰تا ۱۲۰۰سال پیش از میلاد)، عصر آهن ۲ (۱۲۰۰تا ۸۰۰سال پیش از میلاد) و عصر آهن ۳ (۸۵۰تا ۵۵۰سال پیش از میلاد) تداوم داشت.
آدرس: ۲۸ کیلومتر شمال غربی شهر اردبیل
۲۵. رودخانه بالیقلو چای
بالیقلو چای(رودخانه ماهی دار) اردبیل که از چشمه سارها و برف های دامنه جنوبی کوه سبلان و دامنه های شمال غربی رشته کوه های بزغوش سرچشمه می گیرد، از شهر اردبیل می گذرد و به رودخانه قره سو می ریزد. در مخروطه افکنه رودخانه بالیقلی چای، روستاهای پر جمعیت و آبادی استقرار یافته اند و کشاورزی بیشترین مناطق روستایی اردبیل بر اثر جریان آب این رودخانه رونق دارد.
طول این رودخانه ۷۵ کیلومتری است که ۵۰ کیلومتر آن در کوهستان و ۲۵ کیلومتر دیگر در جلگه جریان دارد.
۲۶. تفرجگاه بولاغلار
تفرجگاه بولاغلار در فاصله ۳۰ کیلومتری اردبیل و ۵۰۰ متری شمال غرب شهرستان نیر قرار دارد. وجه تسمیه بولاغلار یعنی مجموعه از چشمه سارهای جوشان، در یک محدوده وسیع است.
آب تمام چشمه‌ها در مسیر کوتاهی به یکدیگر پیوسته و از طریق نیرچای (رودخانه آغلاغان) که از داخل شهر نیر گذشته و به رودخانه بالقلوچای که از مرکز شهر اردبیل می‌گذرد، می‌پیوندد. مساحت این منطقه ۲۸۵ کیلومتر مربع است که در حدود یک پنجم مساحت نیر را شامل میشود.
آدرس: ۵۰۰ متری شمال غرب شهرستان نیر
۲۷. موزه مفاخر دینی
موزه مفاخر دینی، موزه ای است که مجموعه نفیس که نقاشی همه علمای معرفی شده در آن توسط استاد حسن مردانه از هنرمندان نقاش اردبیل به تصویر کشیده شده، علمای بزرگ استان از جمله آیات عظام احمد مقدس (محقق) اردبیلی، میرزامحسن مجتهد اردبیلی، میرصالح مجتهد انواری، سیدمرتضی خلخالی، میرزا علی‌اکبر مجتهد اردبیلی، سید یونس موسوی اردبیلی، میرزا محمد مسایلی اردبیلی، سیدجواد محدث اردبیلی، مرحوم آیت الله میرزا علی مشگینی، آیت‌الله سیدابراهیم سیدحاتمی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و مرحوم میرزا بیوک خلیل زاده مروج معرفی شده است.
آدرس: اردبیل، میدان امام حسین، انتهای کوچه حسینی
۲۸. حمام های تاریخی دوره قاجار
عقب تر به حمام یا حمام هایی در اردبیل اشاره کردیم که مربوط به دوره های گذشته بودند و در این بخش تصمیم بر این داشتیم به دلیل کمبود اطلاعات در مورد سه حمام استان اردبیل، اسامی آنها را در یک بخش نام ببریم که شامل حمام پیر زرگر، یعقوبیه و اوچ دکان میباشند.
آدرس: اردبیل، کوچه پیر زرگر، حمام پیر زرگر
آدرس: اردبیل، خیابان دستغیب، روبروی پل یعقوبیه، حمام یعقوبیه
آدرس: اردبیل، محله اوچ دکان، حمام اوچ دکان
۲۹. پل ابراهیم آباد
«پل ابراهیم آباد ازپل های دوره صفوی اردبیل است که درابتدای کوچه ابراهیم آباد بر روی رودخانه بالیقلوساخته شده است. این اثرکه درتاریخ ۷ مهر۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۲۳۵ درفهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است دارای ۳۶.۷۵ متر طول ۳ مترعرض و۵ متر بلندی است. این پل سه چشمه طاق بزرگ آجری به فرم جناغی دارد.
آدرس: اردبیل، محله‌های اوچدکان و ابراهیم‌آباد
۳۰. پل یعقوبیه
پل پنج چشمه (پل یعقوبیه) مربوط به دوره صفوی است و در اردبیل، روی رودخانه بالیقلو چای واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: محله یعقوبیه اردبیل، دو سوی رود بالیق لی
۳۱. پل نادری
نام دیگر این پل شام اسبی است و به خاطر وجود روستایی با همین نام در نزدیکی آن است که به این اسم خوانده میشود. این پل در دوره پهلوی دوم بر روی پلی از دوره صفوی بنا شد.
آدرس: اردبیل، روستای شام اسبی، رودخانه بالخی چای
۳۲. پل سید آباد
این پل در میان دو محله پیر مادر و سید آباد قرار گرفته و این دو نقطه را به هم متصل میکند و قدمتش به دوره صفوی باز میگردد.
آدرس: اردبیل، منطقه سیدآباد، رودخانه بالیق لی
۳۳. پل قره سو
این پل بر روی رودخانه بالخلو ساخته شده و دارای ۷ دهنه است. بنای آن را به دوره صفویه نسبت داده اند. ظاهراً پل توسط شخص خیری بنام مسیر حمزه ننه کران مورد بازسازی قرار گرفته است .
آدرس: اردبیل، رودخانه بالخو
۳۴. پل سامیان
پل تاریخی سامیان در روستای سامیان و در ۱۵ کیلومتری شهرستان اردبیل و جاده اردبیل به مشگین شهر قرار دارد.
این پل در مسیر ارتباطی جاده اردبیل به قفقاز بر روی رودخانه قره سو واقع شده است . بر اساس اسناد موجود قدمت تاریخی و ساخت این پل به دوران حکومت صفویان بر می گردد. از نظر معماری پل سامیان پلی شش چشمه و اجرا شده با بدنه آجری پایه طاق سنگی می باشد.
دهانه میانی پل، بزرگتر از دهانه های جانبی می باشد که بصورت متقارن در دو طرف این دهانه قرار گرفته اند. بزرگتر بودن دهانه وسطی باعث زاویه دار بودن دست انداز و عرشه پل شده است. به نظر می رسد که این پل قبلاً دارای هفت چشمه و بصورت متقارن بوده که به مرور زمان یکی از دهانه ها از بین رفته است.
آدرس: ۱۵ کیلومتری شهرستان اردبیل، روستای سامیان
۳۵. خانه صادقی اردبیل
خانه تاریخی مجلل و باشکوه صادقى در محله اوچدکان اردبیل واقع شده که ساخت خانه تاریخی به سالهای ۱۲۷۹ تا ۱۲۸۳ هجری قمری یا به دوره قاجار برمیگردد. این اثر در تاریخ چهارده اسفند ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۱۴۴۶۵ به‌عنوان یکی آثار ملی ایران در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: اردبیل، محله اوچدکان، کوی سرتیپ آباد
۳۶. خانه آقازاده
عمارت آقازاده در مرکز شهر اردبیل (میدان عالی‌قاپو) از جمله نمادهای معماری این شهر میباشد. این خانه قاجاری در عصر ناصری در زمینی مستطیل شکل به مساحت تقریبا هزار و چهارصد مترمربع در دو طبقه و بخشی از آن در سه طبقه (دو بام) بنا شده است.
این خانه تنها عمارت از هفت عمارت حاج اسماعیل آقااف تاجر سرشناس دوره قاجار میباشد که از آسیب حوادث و گذر زمان جان سالم بدر برده، آقااف با مناطق آسیای میانه و قفقاز دادوستد می‌کرده که در یکی از سفرهای تجاری‌اش به کشور روسیه، نقشه این عمارت را تهیه کرده و به ایرن آورده است.
آدرس: مرکز شهر اردبیل، میدان عالی قاپو، خانه آقازاده
۳۷. خانه تاریخی ابراهیمی
خانه تاریخی ابراهیمی که در کوچه شهیدگاه و تقریبا در مرکز شهر اردبیل قرار گرفته ، متعلق به مرحوم سید هاشم ابراهیمی بوده و درحال حاضر تحت مالکیت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل قرار دارد.
ساختمان دارای نمای آجری است که روی دیوارهایی با ازاره سنگی به ارتفاع یک متر استوار شده است تالار که بخش مهمی از بنا را تشکیل داده است، شامل دو رواق و یک شاهنشین است که با پنجره های مشبک ریز با شیشه های الوان به صورت ارسی زیبا تزئین یافته است.
از جمله تزئینات بکار رفته در تالار این بنا می توان به مقرنس ها، گچ بریها، نقاشیها و کتیبه های با ارزش اشاره کرد.
آدرس: اردبیل، میدان سرچشمه، کوچه شهیدگاه
۳۸. خانه خلیل زاده
خانه خلیل‌زاده مربوط به دوره قاجار است و در اردبیل، میدان عالی قاپو، خیابان انقلاب، روبروی مسجد منصوریه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۳۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: اردبیل، میدان عالی قاپو، خیابان انقلاب، روبروی مسجد منصوریه، خانه خلیل زاده
۳۹. مسجد میرزا علی اکبر
مسجد میرزا علی اکبر مربوط به دوره قاجار است و در اردبیل، میدان ساعت، خ۳۰ متری واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ تیر ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۷۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس: اردبیل، میدان ساعت، خ۳۰ متری
۴۰. قلعه اولتان
قلعه اولتان در کنار رود ارس واقع شده‌است و در همسایگی روستای کهن اولتان قرار گرفته است. این دژ در مساحت ۳۲۰ هزار متر مربع بنا شده‌است. این قلعه با ترکیب بجا مانده از آن یک دژ نظامی را تداعی میکند که نخست بدست اشکانیان پدید آمد و تا سده ۱۲ هجری مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به حدس و گمانهای کاملاً علمی هنوز قسمت اعظم ساختمان‌های قلعه در زیر خاک مدفون است.
آدرس: نزدیکی شهر پارس آباد، مجاورت رود ارس
جهت رفاه شما کاربران گرامی، نام تعدادی از مکان های دیدنی استان اردبیل را بر اساس بهترین زمان برای سفر به شکل زیر تقسیم بندی کرده ایم:
جاهای دیدنی اردبیل در عید نوروز
۱. پل معلق مشگین‌شهر
۲. آبگرم‌های سرعین
۳. دریاچه شورابیل
۴. بقعه شیخ‌صفی
جاهای دیدنی اردبیل در تابستان
۱. رودخانه قزل اوزن خلخال
۲. دریاچه شورابیل
۳. پل معلق مشگین شهر
۴. قلعه قهقهه
۵. گورستان انسان های بی دهان
۶. دریاچه نئور
۷. جنگل فندقلو مشرف به گردنه حیران
۸. غار یخگان
۹. دشت مغان
۱۰. پل معلق پیر تقی
جاهای دیدنی اردبیل در پاییز
۱. پیکره سنگی بابا داوود عنبران
۲. پل ججین یا (داش کسن )
۳. بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
۴. موزه مردم شناسی
۵. موزه تاریخ طبیعی
۶. کلیسای مریم مقدس اردبیل
۷. موزه چینی خانه شیخ صفی الدین
۸. بازار قدیمی اردبیل
۹. تالاب ملا احمد
۱۰. خانه تاریخی ابراهیمی
جاهای دیدنی اردبیل در زمستان
۱. پیست اسکی آلوارس
۲. قله سبلان
۳. آبگرم معدنی سبلان
۴. دریاچه شورابیل