غذاها و خوراکی های بی نظیر جنوبی

مردم جنوب به مهمان‌نوازی و خونگرمی معروفند؛ آ‌ن‌ها با غذاهای خوش‌طعم و خوش‌عطر خود همیشه میزبان میهمانان هستند. در این مطلب، از غذاهای محبوب دزفول، هرمزگان، بوشهر، قشم و… خواهیم گفت. شاید دل‌تان خواست این غذا‌ها را درست کنید یا در سفر به جنوب از این غذاها امتحان کنید.

سمبوسه

شاید ندانید همین سمبوسه ای که در بیشتر شهرهای ایران محبوب و پرطرفدار است از استان خوزستان به ایران معرفی شده است. فکر می کنید چرا خوزستانی ها تا این حد این غذا را دوست دارند؟ به خاطر تندی بیش از حدش!

قیمه بوشهری

قیمه بوشهری با قیمه‌های شهرهای دیگر از نظر ظاهری و مزه متفاوت است. به این شکل که قیمه بوشهری را می‌کوبند، طوری که گوشت آن له شود و کش بیاید. تفاوت دیگر این قیمه با قیمه های دیگر این است که در آن از سیب زمینی سرخ شده استفاده نمی‌شود، بلکه سیب‌زمینی داخل آن له می‌شود. این خورش معمولاً با شکر پلو خورده می‌شود.

شکر پلو

شکر پلو در شهرهای جنوبی ایران و به خصوص در بوشهر درست می شود و به همراه قیمه بوشهری غذایی مخصوص برای مهمانی هاست. شکر پلو در واقع ترکیب زعفران، شکر و برنج است و رنگ زردش ظاهر جذابی را به سفره ها می بخشد.

فلافل

ماهی برشته

از هرچه بتوان گذشت از ماهی برشته جنوب نمی‌توان گذشت. تفاوت نمی‌کند چه ماهی‌ای، آشپزان جنوبی با مهارت تمام شکم ماهی‌ها را از سبزیجات معطر و ادویه‌جات پر می‌کنند و طعم بی‌نظیری می‌آفرینند.

مهیاوه یا سوراغ

این غذا در واقع نوعی سس قرمز جنوبی است که رنگ خود را مدیون خاک سرخ این منطقه مخصوصاً جزیره هرمز می باشد. مردم جنوب، مهوه، مهیاوه، سوراخ یا سوراغ را به این شیوه درست می کنند.

دو پیازه میگو

هر وقت صحبت از یک غذای سنتی و اصیل جنوبی می شود حتما ماهی و میگو پای ثابت مواد اولیه آن غذا هستند. دو پیازه میگو از غذاهای سنتی قشم است و برای درست کردن آن میگو به همراه پیاز، ادویه و رب سرخ می شود. در این غذا ادویه های خوش عطر و بویی به کار می رود که طعم خوشایندی را به میگوها می دهند.

برنج دیشو

برنج دیشو یکی دیگر از غذاهای شیرین و خوش طعم قشم است که با شهد خرما پخته می شود. طرز تهیه برنج دیشو به این گونه است که ابتدا برنج را در شیره خرما می جوشانند و می گذارند تا دم بیاید و در نهایت آن را با یک ماهی برشته شده سرو می کنند.

شاید بسیاری ازشما علاقه ای به خوردن غذای شیرین به خصوص برنج با طعم شیرین ندارید اما برنج دیشو قشم طعم و مزه ای متفاوت دارد. خرما بخشی از غذای اصلی جنوبی ها می باشد که در اکثر غذاهای  اصلی خود از آن استفاده می کنند.

مجبوس 

مجبوس (majboos)، مچبوس، مکبوس یا کبسه همگی نام‌های متفاوت برای یک غذای با اصالت عربستانی است. که دستور پخت همگی آنها مشترک است. کبسه، پلوی معروف جنوبی است   در کشور های عربی خلیج فارس با نام مجبوس نامگذاری شده است. مچبوس مرغ یک غذای خوش طعم و پر از ادویه جات مختلف است.

کلمبا از غذاهای سنتی و محلی قشم 

کُلُمبا از غذاهای معروف و سنتی قشم به شمار می رود که از ماهی، سبزی ( گشنیز و شوید) خرد شده و گندم پرک که از مواد اصلی آن به حساب می آید درست می شود.

جالب است بدانید از شیوه پخت غذای کلمبا، شبیه به طرز پخت حلیم است به همین دلیل به آن حلیم ماهی هم گفته می شود و به روغن حیوانی در زبان محلی، روغن جنون یعنی روغن خوب می گویند.

عنکاسی 

ماهی عنکاس طبع سردی دارد و با خرما پخته می شود. اگر اهل غذای شیرین هستید، ماهی عنکاس با شیره خرما درست می شود. این غذا طعم شیرینی دارد و ماهی عنکاسی را تکه تکه می کنند و آن را در آب خرما می پزند. شکل تهیه و سرو این نوع غذا، در جاهای مختلف متفاوت است.

هواری

هواری از آن غذاهایی است که با داشتن ادویه های تند و تیز و ماهی به خوبی از ویژگی های جنوبی بودن برخوردار است! برای درست شدن این غذا در ابتدا انواع سبزیجات خوش عطر مثل شمبلیه، گشنیز و شوید را به همراه پیاز و سیر سرخ می کنند.

زیبون

زیبون را می توان از غذاهای اصیل جزیره قشم به شمار آورد. از قضا زیبون از غذاهایی می باشد که با ذائقه و سلیقه اکثر مردم سازگاری دارد. در این نوع غذا ماهی به صورت ته چین درست می شود و طعم ماهی در همه غذا پخش نمی شود.

چون این غذا به صورت ته دیگ پخت می شود، ابتدا از نان های محلی در ته قالمه قرار می دهند و سپس برنج با پیاز و سیب زمینی سرخ شده، ادویه، سبزیجات معطر ترکیب می شود تا دم بکشد و حالت دیگر طرز پخت این غذا به این گونه است که اول  ماهی راته قابلمه می گذارند بعد برنج و مخلفات آن را روی ماهی قرار می دهند.

غذای زیبون از غذاهای اصلی و معروق قشمی هاست که اهالی این جزیره  در جشن ها و مراسمات و جشن های عروسی خود از این نوع غذا طبخ و از میهمانان خود پذیرایی می کنند.

موفلک

اگر دوست دارید در سفر به قشم به غیر از جاذبه های دیدنی آن طعم غذاهای این ناحیه را هم بچشید موفلک را امتحان کنید،؛ غذایی محلی که فقط در قشم درست می شود و برای پخت آن گندم یا جوی پرک شده را آنقدر برشته می کنند تا به رنگ قهوه ای دربیاید. در ظرفی جداگانه پوست و استخوان ماهی مخصوص جنوب کاملا جدا و با پیاز تفت داده می شود. بعد از آماده شدن ماهی آن را با گندم دم می کنند و روی مواد مقداری ادویه و تخم گشنیز می ریزنند.

صبحانه های جنوب ایران

 نان شور تموشی استان هرمزگان

نان شور تموشی بیشتر در استان زیبای هرمزگان و مردم خونگرم و مهربانش مورد استفاده قرار می گیرد. اهالی استان هرمزگان مخصوصا شهرهای بسیار زیبای میناب یا در منطقه کوخرد، نان محلی به نام تموشی دارند که به نازکی یک کاغذ است؛ اما آن را به سس ترکیب شده با روغن ماهی یا ماهی خشک آغشته می ‌کنند. این نان بسیار خوشمزه و دلچسب بهمراه سس سوراغ و مهیاوه خورده می شود البته اگر کسی بخواهد می‌تواند روی آن تخم مرغ، کره یا پنیر هم بزند.

صبحانه‌ای با کشک زرد در سیستان بلوچستان

در استان سیستان بلوچستان صبحانه در حد غذا درست می کنند. صبحانه ای که می توان آن را به عنوان غذا میل کرد، صبحانه ای خوش طمع که در آن ادویه های مخصوص استفاده می شود. کشک زرد صبحانه ای که به عنوان ناهار یا شام یا عصرانه نیز استفاده می شود با نان سنتی سرو می‌ شود. این غذای بسیار خوش طمع و ساده از کشک زرد مخصوص، بلغور گندم، پیاز، سیر، نعنا، شنبلیله و روغن حیوانی تهیه می‌ شود. کشک زرد صبحانه ای بسیار مغذی و مفید و سالم است که خوردن آن به هرفردی اعم از پیر و جوان پیشنهاد می شود.

بلالیت زعفرانی هرمزگان

اهالی شهرهای بندری یک نوع رشته ماکارونی مخصوص به نام بلالیت را در وعده صبحانه می‌ خورند. بلالیت در واقع یک نوع دسر محلی بندرعباس و بوشهر است که طعم خوب و شیرین و زعفرانی دارد و در میان اهالی بندرعباس به عنوان وعده صبحانه استفاده می‌ شود و بوشهری‌ ها نیز از آن به عنوان دسر نیز استفاده می‌کنند.

صبحانه خرمایی در استان های گرمسیر

در استان‌های جنوبی به دلیل وجود درختان نخل، محصولاتی که با خرما تهیه می‌شوند، زیاد است، مانند نان‌ها و کلوچه‌های خرمایی که معمولاً از آن‌ها در کنار شیر یا چای برای میان وعده یا به عنوان صبحانه استفاده می‌ شود و یکی از صبحانه‌های مقوی به دلیل خرمای زیاد آنهاست، مثل کلوچه زابلی با مغزی خرمایی که بدون خرما هم تهیه می‌ شود.

صبحانه‌ های جذاب و رنگارنگ بوشهری

بوشهری ها نوعی آش دارند که شهرت بسیار زیادی دارد و به آن آش بوشهری می گویند و به عنوان وعده صبحانه استفاده می شود. پاکورا یکی از خوراکی‌های خوشمزه و معروف بوشهری است که بیشتر برای صبحانه می‌خورند. نمونه این را مردم خوزستان هم دارند و به آن پاکوره می‌گویند. این غذای تند یادگاری هندی‌هاست، اما غیر از ایران در پاکستان و بنگلادش هم طبخ می‌ کنند.

دودپتی، چای انگلیسی مردم چابهار

در چابهار نوشیدنی گرم و بسیار دلچسب مخلوط شیر و چای که به آن شیرچای یا دودپتی می گویند، استفاده می شود؛ البته در حال حاضر شیرچای در بیشتر شهرهای استان خوزستان محبوب شده و مورد استفاده قرار می گیرد.

شیرچای از نوشیدنی‌های متداول گرم است که از اول صبح تا آخر شب آن را می‌خورند. برای تهیه دودپتی، مانند چای ماسالا از ادویه‌ها و افزودنی های مختلفی استفاده می‌ شود.

صبحانه مخصوص اهالی استان خوزستان

در استان خوزستان و بسیاری دیگر از شهرهای جنوبی یک صبحانه مخصوص دارند که هنوز استفاده می‌ شود؛ مثلاً اهوازی ‌ها بحتیه یا پهتیه می‌ خورند که همان همان شیربرنج با مرباست.

اهالی استان خوزستان نوعی نان به اسم فلزن برای نوعروسان می پزند و به آن صبحانه عروسی می‌ گویند، این نان از سرشت کردن آرد و گذاشتن روی تاوه درست می ‌شود.

اهالی شهرستان دزفول و اندیمشک هم به دلیل دسترسی مناسبشان به لبنیات، از شیربرنج، سرشیر در وعده صبحانه، بسیار استفاده می‌ کنند. اگر به خانه یک فرد اندیمشکی یا دزفولی بروید، به احتمال زیاد در صبحانه، شیر برنج و سرشیر بسیار خوشمزه و پنیر محلی و شیر گاومیش از شما پذیرایی می کنند.

خوراکی های جداب جنوب ایران

مالوکی

حتما در مناطق جنوبی کشور سراغ شیرینی مالوکی را بگیرید. این شیرینی سنتی با ماست، پودر قند، آرد و تخم مرغ درست می شود.

ترشی انبه

حتی ترشی های این ناحیه هم با دیگر نقاط ایران فرق دارد در اینجا ترشی انبه از ترشی های پرطرفدار است. برای درست شدن این ترشی به غیر از انبه از مود دیگری مثل تمبر هندی، زردچوبه و رب گوجه فرنگی هم استفاده می شود.

نان چم چمو

این نان بسیار خوشمزه است و برای یک وعده صبحانه در سفر به جنوب بهترین انتخاب می‌تواند باشد. نان چم‌چمو با تخم‌مرغ، آرد، روغن و شکر تهیه می‌شود.