شمال ایران، همواره برایمان تداعی کنندهی سرسبزی و طراوت و روح سرزندگی بوده است. بیراه نیست که این منطقه همیشه یکی از اولین مقاصد مورد نظر برای تفریح و گردشگری تمامی مردم ایران است. صحبت از آن تمامی ندارد و دیدن آن به قدر عمر آدمی وقت میطلبد. با ما همراه باشید تا به معرفی این شهرستان سراسر زیبای های ماسال و شاندرمن بپردازیم.
شهرستان ماسال
ماسال شهرستان دیدنی در استان گیلان است، شهرستانی که بیش از 70 هزار هکتار جنگل و مرتع دارد. ماسال دومین شهرستان مرتفع استان گیلان پس از رودبار است و قبل از این بخشی از شهرستان وسیع تالش بود و 23 سال پیش به شهرستان تبدیل شد. شهرستان ماسال به دو بخش مرکزی و شاندرمن تقسیم شده است. این شهرستان از شمال به رضوانشهر، از غرب و جنوب غربی به خلخال، از شرق به فومن و صومعه سرا محدود می گردد.
ماسال و شاندرمن
اگر قصد سفر به شمال کشور را دارید بهتر است به جاهایی سفر کنید که ناشناخته تر مانده اند. جاهایی مثل ماسال و شاندرمن. این ها دو بخش شهرستان ماسال هستند که هر دو دارای آب و هوای خوش و جاذبه های دیدنی بسیار و طبیعتی بکر و مطبوع است. جالب است بدانید خیلی ها شهر شاندرمن را به نام بازار جمعه هم می شناسند. این منطقه به دلیل واقع شدن در ارتفاعات، به آب و هوای سرد و کوهستانی گرایش دارد.
ماسال ، رودکنار قدیم
ماسال در قدیم رودکنار نامیده می شد و محل تشکیل شنبه بازار کنونی بوده است. وجود همین شنبه بازار باعث رشد آبادی کوچک رودکنار شد و نهادهای اداری نخست از بی تم به شاندرمن و سپس از آنجا به ماسال انتقال یافتند.
جاذبه های طبیعی و گردشگری ماسال
شهرستان ماسال دارای جاذبههای توریستی و مناظر زیبا و دلپذیر بسیاری است. می توان گفت ماسال انبوهی از جنگل های سر به فلک کشیده، درختان تنومند، آبشارهای طبیعی، حیات وحش و مراتع سرسبز و چشم اندازهای دلنشین بسیاری است. از بام سبز ماسال بسیاری از مناطق زیبا قابل رویت است. از جاذبه های گردشگری این منطقه، منطقه جنگلی، ییلاقات خوش آب و هوا و بقاع متبرکه متعدد است که در ادامه آن ها را به تفصیل معرفی می کنیم.
آبشار رامینه
ماسال زیبا به شهر آبشار معروف است. آبشار رامینه جزو یکی از زیباترین آبشارهای گیلان است که در بالا دست جاده اصلی و در دل جنگل است. آبشار پر از آب است که با شیب تند فرود می ریزد. این آبشار کاملا بکر و دست نخورده است و یکی از آبشارهای پرآب محسوب میشود. این آبشار 10 متر ارتفاع دارد و حدوداً در ۳۵۰ متری بالای جاده رامینه قرار دارد. هتل رامینه روبروی آبشار قرار گرفته است و از خوش اقبالی شماست اگر پنجره ی اتاقتان رو به روی آبشار باز شود.
این شهر کوچک آبشارهای دیگری هم دارد. آبشار ویوز در مجاورت منطقه ییلاقی النزه در شاندرمن، آبشار خون با بیش از ۱۵ متر ارتفاع که در ابتدای دره جنگلی خون واقع شده است. آبشار تولی نساء از دیگر آبشارهای بلند ماسال است. مسیر رسیدن به آبشار رامینه سر بالایی و دارای شیب زیادی می باشد.
غار آویشو
در شهرستان ماسال بیش از 17 غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگ ترین آنها غار آویشو است. بعضی از این غارها، باستانی هستند؛ از میان آنها می توان غار باستانی خندیله پشت، غار چسلی، غار کلچال را نام برد. غار آویشو در منطقه ی شاندرمن قرار گرفته و از دیگر غارهای استان گیلان بزرگ تر است. این غار طبیعی در بستر دره ای کم آب در بین مناطق تائی بنه، انده چو و خماسون قرار دارد.
تا به حال بیش از دو هزار متر از غار آویشو کشف شده است. در این غار هفت آبشار و تعداد زیادی قندیل وجود دارد. بر اساس پژوهش های زمین شناسان قدمت غار آویشو به حدود 75 میلیون سال قبل باز می گردد.
اسبه ریسه
اسبه ریسه ماسال نام یک دیواره ی سنگی در ماسال است که یکی از صخره های بلند سنگ نوردی کشور است. این دیواره ی سنگی می تواند میزبان مسابقات بزرگ ملی، منطقه ای و حتی جهانی باشد.
یادمان میرزا کوچک خان
میرزا کوچک خان جنگلی در ارتفاعات ماسال بر اثر کولاک درگذشت. او در حالی که ارتفاعات آلاله پشته را به عنوان منطقه امن در نظر گرفته و قصد گذر از این منطقه و رسیدن به خلخال را داشت بر اثر کولاک و یخبندان به شهادت رسید. آلاله پشته در 45 کیلومتری مرکز شهر ماسال است. گفتنی است که این یادمان تا کنون چند بار مورد تخریب قرار گرفته است!
رود خالکایی
وجود رودخانه در میانه ماسال، زیبایی این شهر را دوچندان کرده است . رود خالکایی ماسال و رود مرغک شاندرمن، رودخانه های مهم شهرستان ماسال هستند. رودخانه خالکایی ماسال از قله مرتفع و 3150 متری شاه معلم سرچشمه می گیرد و پس از طی 40 کیلومتر از داخل شهر ماسال عبور می کند. پارک ساحلی ماسال در کنار رودخانه خالکایی قرار دارد که روز خوبی را در کنار خانواده تا می توانید در آن بگذرانید.
ییلاقات ماسال
ییلاقات ماسال از مناطق دیدنی ماسال است. این ییلاقات یکی از دیگری زیباترند. ییلاقهایی که آب و هوای آنها هر کسی را به سمت خود می کشاند. یکی از این ییلاقهای با صفا ییلاق اولسبلنگاه است. اولسبلنگاه یک ییلاق پر جمعیت است که از ساختمانهای مسکونی چوبی است. اغلب ساکنین اولسبلنگاه از شهروندان ماسال هستند و برای استراحت و گذراندن فصل گرما در آنجا زندگی میکنند. یکی دیگر از این ییلاقها، ییلاق النزه است. ییلاقهای دیگر هم عبارتند از:
- ییلاق تلارگاه
- ییلاق خندیله پشت
- ییلاق بیلگاه دول
- ییلاق مارجونه
- ییلاق ایسپی دشت
- ییلاق رشته پشت
- ییلاق مولومه بند
- ییلاق شنبه راه
- ییلاق واشیار
- ییلاق سی فی
- ییلاق نمنه پشت
- ییلاق سوچاله
روستای سیاه مرد
پهناورترین روستای استان گیلان هم در شاندرمن قرار دارد. این روستا که سیاهمرد نام دارد دارای چهل هزار نفر جمعیت است. شاندرمن در گذشته نام ایل بزرگی بوده که در این منطقه زندگی می کرده است. به طوری که وقتی در سال 1906 میلادی، رابینو، جهانگرد ایتالیایی از این منطقه دیدن کرد.
ایل شاندرمن از 12 طایفه تشکیل شده بودند اما وجه تسمیه شاندرمن چیست؟ واژه شاندرمن را چنین تشریح کرده اند که در گویش تالشی، شاندرمن به معنای با من رفتن است. به طوری که بعضی معتقدند به خاطر اینکه شاندرمن در گذشته دارای کاروانسراهایی بوده و در واقع محل عبور و اتراق کاروان هایی به سمت تالش شمالی و خلخال بوده است، به این نام، نامگذاری شده است. برخی دیگر نیز معتقدند در دوران قدیم این منطقه شاه نشین بوده و به همین دلیل آن را شاندرمن (شاه در من) نامیده اند.
بام سبز ماسال
بام سبز ماسال یکی از برجسته ترین چشم انداز زیبای شهر ماسال است که در یک کیلومتری شهر واقع شده است. این منطقه کوهستانی بینظیرترین مناطق گردشگری استان محسوب میشود. علاوه بر جلگه شهر ماسال بخشهای از شهرستان های صومعه سرا و بندرانزلی با مناظر بسیار زیبا از بام سبز این شهر قابل رویت است.
پارک جنگلی ریزه مندان
این پارک جنگلی و سر سبز از مناطق گردشگری خاص واقع در ماسال محسوب می شود جنگل های این منطقه با وسعتی بالای ۲۰۰ هکتار و دارای طبیعتی سر سبز و خاطره انگیز هستند. پارک جنگلی ریزمندان با تمام امکانات و تجهیزات برای مسافران احداث شده است قدم زدن در این پارک یک حال و هوای متفاوتی در شما بوجود می آورد.
اماکن مذهبی ماسال
اماکن و جاذبه های مذهبی شهر ماسال خود ب هتنهایی یک عامل مهم در جذب گردشگر است. بقعه آقا سیدمهر علی و آقا سید رضا علی در دهکده زیارتی سیاحتی شالما، بقعه سید صفی الدین در میر محله، بقعه شاهزاده هاشم چسلی ، بقعه سنگ بست و زیارت گاه های کلکاپشت، خندیله پشت و شاه معلم در ماسال و بقعه امام زاده شفیع قسمت کوچکی از اماکن مذهبی این شهرستان است که همه ساله میزبان جمع کثیری از عاشقان و دوستداران خاندان ائمه اطهار است.
اقامت در ماسال، بهشتی بی بدیل
در ماسال کلبه های جنگلی زیادی برای اقامت وجود دارد. دهکده ییلاقی اولسبلنگاه از ییلاقات میان کوهی و پر جمعیت و دارای ساختمان های مسکونی زیاد با اسکلت چوبی است که اغلب ساکنان آن از شهروندان ماسال هستند که برای استراحت و گذران فصل گرما در آنجا زندگی می کنند. این ییلاق در مسیر راه ییلاق به خلخال واقع شده و از دو تالار میهمان پذیر برخوردار است که در تمام فصول سال آماده سرویس دهی به توریست و گردشگران است.
در ماسال و اولسبلنگاه ویلا و سوئیت هم زیاد پیدا میشود. هتلها و مهمانسراهای فومن و خود ماسال هم انتخابهای دیگری برای اقامت هستند. یکی از هتلهای معروف منطقه هتل فردین معصومی، کشتیگیر معروف اهل ماسال است. این هتل در ابتدای اولسبلنگاه واقع شده است.
هتل های ماسال
- هتل معصومی ماسال
- هتل اولسبلنگاه ماسال
- هتل خانی در ییلاقات ماسال
- هتل آپارتمان مرزبانی
- هتل شاندرمن
- اقامتگاه توریستی ملل شاندرمن
محصولات ماسال
شهرستان ماسال با دارا بودن ۷۲۵۰ هکتار اراضی شالیزاری و ۴۵۹ هکتار اراضی باغی از نظر کشاورزی و تنوع محصول از اهمیت خاصی برخوردار است. مهمترین محصول این شهرستان برنج، باقلا، مرکبات، آلوچه (گوجه سبز کلمه درستی برای جایگزینی نیست)، سبزیجات و غیره میباشد.
ماسال یکی از مهمترین تولید کنندگان فرآوردههای دامی از جمله گوشت قرمز و سفید و محصولات لبنی است. همچنین پرورش زنبور عسل در شهرستان ماسال رایج و عسل طبیعی این شهرستان نیز معروف است.
بازارهای محلی
یکی از این بازارهای محلی این منطقه پنجشنبه بازار شاندرمن است. در این بازار که در میدان اصلی شاندرمن برگزار میشود، میتوانید محصولات محلی و صنایع دستی تهیه کنید.
یکی دیگر از بازارهای محلی منطقه، شنبه بازار است. میتوانید از این بازار فرآوردههای دامی مانند پنیر، کره و ترشیهای محلی تهیه کنید. همچنین در فصل نهال کاری انواع و اقسام نهال ها به خصوص نهال توت را میتوانید در این شنبه بازار پیدا کنید.
بهترین زمان سفر
بهترین زمان سفر به ماسال بهار و پاییز است. اما می توان گفت که اردیبهشت ماه بهترین زمان سفر به این منطقه می باشد. زیرا در اردیبهشت نه خبری از گرما و رطوبت طاقت فرسای شمال است و نه سرمای سخت کوهستانی ارتفاعات این منطقه سفر را برایتان سخت خواهد کرد. گفتنی است که رطوبت در زمستان در این منطقه به بیش از 75 درصد می رسد.