آیا می‌دانید هنگام مراجعه به دفاتر خدمات مسافرتی و عقد قرارداد سفر چه نکاتی را باید رعایت کنید تا دچار مشکل نشوید؟ آیا تا به حال با تورهای مسافرتی سفر کرده‌اید؟ برخی از مسافران تجربه های زیادی در این گونه تورها دارند و برخی نیز نگران هزینه های گزاف و مواردی از قبیل از خرج کردن پول زیاد در قبال دریافت امکانات کم یا بی میلی در سفر میشود که نکاتی را باید رعایت کنند و اطلاعاتی را در این زمینه ها بدانند. با درناتریپ جهت آشنایی با انواع قراردادهای مسافرتی همراه شوید.
اطمینان حاصل کردن از معتبر بودن نوع آژانس مسافرتی
برگزاری هرگونه تور (گشت) در داخل، برگزاری تورها به مقاصد خارج از کشور در ردیف اصلی فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی دارای مجوز فعالیت تاسیس و بهره برداری از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بوده و فقط این دفاتر مجاز به فعالیت تورگردانی هستند، لذا ورود سایر اشخاص حقیقی و حقوقی و همچنین دستگاه‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی به امور تورگردانی ممنوع بوده و از نظر سازمان مزبور بعنوان دفاتر غیر مجاز و دخالت در کار دفاتر و شرکتهای خدمات مسافرتی و جهانگردی محسوب شده و متخلفین به مراجع قضایی معرفی میشوند، لذا تبلیغ و راه اندازی هر گونه تور مسافرتی بدون داشتن مجوز فعالیت بند «ب» خلاف قانون توسعه صنعت گردشگری بوده و متخلفان به حبس تعزیری، جریمه نقدی و پلمپ مکان فعالیت محکوم و برای همیشه از حق داشتن دفتر خدمات مسافرتی و جهانگردی محروم خواهند شد. بنابراین مسافران هنگام سفر با تور باید به یک نکته مهم توجه کنند که‌این دفاتر حتماً دارای مجوز باشند چرا که دفاتر خدمات مسافرتی مجاز استانداردهای لازم را دارند و تنها با داشتن این موارد به آنها مجوز اعطا میشود. ضمن اینکه اگر تخلفی توسط‌این دفاتر صورت بگیرد، مسافر تحت حمایت سازمان بوده و بنا به صلاحدید سازمان ضمانت نامه آنها به نفع مسافر توقیف خواهد شد. هر کدام از آژانس های مسافرتی و انواع تورهای آن توسط روزنامه و یا آشنایان به شما معرفی میشوند و برای بدست آوردن اطلاعات در مورد آنها بایستی با کارشناسان گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تماس بگیرید و برای اولین قدم از مجاز بودن فعالیت آژانس مورد نظر خود اطمینان حاصل کنید.این کار شما حسن بزرگی دارد، زیرا اگر بعد از سفر برای شما مشکلی پیش آید این سازمان می‌تواند آژانس مجوزدار را بازخواست و حق شما را مسترد کند. ولی اگر آژانس منتخب شما غیر مجاز باشد فقط از طریق قانونی و شکایت به مراجع حقوقی می‌توانید پرونده خود را دنبال کنید. شما می‌توانید بدون هیچگونه معطلی اطلاعات مورد نیاز خود را از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان محل اقامت خود دریافت کنید.
انواع قراردادهای مسافرتی
در بخش تور دو نوع قرارداد وجود دارد. نوع اول قراردادی که بین آژانس‌های مسافرتی و مسافران منعقد می‌گردد و نوع دوم قراردادی است که بین آژانس‌های مسافرتی و مجریان یا کارگزاران تورهای مسافرتی انعقاد می‌یابد. یکی از مشکلات موجود در بخش گردشگری کشور، عدم انعقاد قراردادهای نوع دوم میباشد و بدیهی است در صورت بروز هر گونه مشکل در این خصوص، آژانس طرف قرارداد با مسافران (آژانس ثبت کننده) پاسخگو باشد. آنچه برای شما اهمیت ویژه ای خواهد داشت، آشنایی با قراردادهای مسافرتی نوع اول خواهد بود. با توجه به سفر انتخابی ، سه نوع قرارداد تورهای داخلی، خارجی و کشور امارات پیش روی شما قرار خواهد گرفت.
۱. قرارداد تورهای داخلی
این قرارداد در دو صفحه تنظیم شده که در صفحه اول، مشخصات متقاضیان و جزئیات سفر ذکر شده و در صفحه دوم آن، مقررات سفر در ۱۳ بند ذکر شده است و موضوعاتی مانند همراه داشتن شناسنامه عکس‌دار ، لغو تور در صورت نرسیدن به حدنصاب ۱۵ نفر و… را مشاهده خواهید کرد. نکته مهم در مورد تورهای گروهی این است که قیمت آن بنابر نوع خدمات ، توافقی است و سازمان متولی، مانند چند سال گذشته بر قیمت‌ها نظارتی ندارد.
۲. قرارداد تورهای خارجی به غیر از امارات متحده عربی
اگر قصد سفر با تورهای خارج از کشور به غیر از مقصد امارات را دارید، قرارداد شامل سه صفحه و ۲۴ بند خواهد بود. این قراردادها نسبت به تورهای داخلی جزئیات بیشتری دارد و در آنها ذکر شده است که تا دو هفته قبل از پرواز، باید تمام مبلغ تور را تسویه کنید و علاوه بر آن، تأمین هزینه‌های ارزی بر عهده شما میباشد. دریکی از بندهای قرارداد تأکید شده است که در صورت انصراف از سفر بسته به‌اینکه در چه مرحله‌ای قبل از سفر قصد انصراف داشته باشید از ۱۰ درصد تا ۵۰درصد مبلغ تور جریمه می‌شوید.در اینجا ذکر این نکته لازم است که بعضی از آژانس‌های مسافرتی برای پایین آوردن هزینه سفرهای گروهی اقدام به پیش‌خرید هتلها ، بلیط‌های هواپیما و غیره می‌کنند که اصطلاحاً به آن «چارتر» می‌گویند. در این موارد قوانین کنسل کردن تورها با شرایط عادی متفاوت بوده و گاهی جریمه کنسلی تور تا ۱۰۰ درصد محاسبه می‌گردد. بنابر این بهتر است در این موارد پس از تصمیم قطعی برای سفر، اقدام به ثبت نام نمایید. در قراردادها ارائه ضامن معتبر بر حسب نیاز ، عدم تعهد آژانس در خصوص صادر نکردن روادید از سوی سفارتخانه‌ها ، الزام رعایت شئونات اسلامی نیز آمده است. یک نکته مهم دیگر در این میان به چشم می‌خورد و آن خودداری از بازگشت به کشور پس از سفر است یعنی شما با یک تور به کشوری می‌روید اما به هر دلیل برنمی‌گردید که در‌این صورت ضمانت نامه‌ای که در اختیار دفتر خدمات مسافرتی است به این دلیل ضبط میشود.
۳. قرارداد تورهای خارجی مربوط به کشور امارات متحده عربی
قرارداد ارائه خدمات مسافرتی کشور امارات متحده عربی نیز در سه صفحه تنظیم شده است. در بخش ویزای این قرارداد شرایط نوع درخواست ویزا، مبلغ آن، اعتبار ویزا و عدم تعهد دفاتر به تأخیر صدور ویزا ذکر شده است. اما یکی از مهمترین موارد‌این قرارداد مرفوض شدن ویزا از طرف دولت امارات است به‌این معنی که اگر دولت امارات به هر دلیل به شما ویزا ندهد، دفتر خدمات مسافرتی در این‌باره هیچ تعهدی ندارد و با ارائه ویزای مرفوضی هزینه آن را دریافت می‌کند. توجه کنید که بر اساس قانون این کشور همراه داشتن داروهای کدئین دار جرم محسوب و با شما برخورد میشود و در نتیجه از بردن این داروها خودداری کنید.
نکات لازم هنگام عقد قرارداد تور
۱. قرارداد بین شما و آژانس ثبت نام کننده میبایست حتما دارای مهر آژانس و امضاء مدیر ویا نماینده آن باشد.
۲. چنانچه لازم است هنگام ثبت نام در تور و عقد قرارداد وجهی از طرف شما به آژانس ثبت نام کننده پرداخت گردد، به یاد داشته باشید که حتما در ازای پرداخت وجه، رسید معتبر که بر روی ورقه سربرگ دار و ممهور به مهر آژانس ثبت نام کننده است دریافت دارید.
۳. در صورتیکه تور مورد نظر شما نیاز به ویزا دارد و برای اخذ آن لازم است پاسپورت شما در اختیار آژانس ثبت نام کننده قرار گیرد، حتما در ازای ارائه پاسپورت، رسید معتبر که بر روی ورقه سربرگ دار ممهور به مهر آژانس ثبت نام کننده است دریافت دارید.
۴. به توضیحات شفاهی آژانس ثبت نام کننده که در رابطه با شرح خدمات تور انتخابی شما ارائه می‌گردد اکتفا ننمائید و هر آنچه گفته میشود را در متن قرارداد لحاظ نمائید.
۵. این حق شماست که از برنامه سفر قبل از ثبت نام آگاهی داشته باشید، بنابراین هنگام عقد قرارداد آنرا از آژانس ثبت نام کننده بخواهید.
۶. بر اساس مقررات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بیمه کردن تمامی‌مسافران شرکت کننده در تور الزامی میباشد بنابر این از بیمه بودن خود هنگام ثبت‌نام اطلاع حاصل نموده و از آژانس ثبت نام کننده بخواهید که در قرارداد به آن اشاره نماید.
۷. برگزاری جلسه توجیهی قبل از اجرای برنامه سفر در مسیرهای دور ضروری بوده و میبایست توسط آژانس مجری اجرا گردد.
۸. داشتن راهنمای تور (تورلیدر) از ضروریات هر تور بوده و میبایست این مهم در قرارداد مربوطه لحاظ گردد.
نکات قابل توجه در تورهای زمینی
۱. تاریخ و روز رفت و برگشت، نوع خودرو و در صورت امکان شماره صندلی مسافران
۲. محل صرف صبحانه و نوع آن مثلاً صبحانه بصورت بوفه عرضه می‌گردد یا پکیج بسته بندی شده مسافری
۳. مشخصات هتل و یا هتل‌های اقامت با قید ستاره و یا درجه آن
۴. نوع اتاق و مدت اقامت
۵. محل (محل‌های) سوار شدن مسافرین و ساعت حضور ایشان در محل.
۶. اگر تور دارای وعده‌های غذائی (ناهار، عصرانه و یا شام) ، نوع غذا، محل مصرف آن و چگونگی سرو، قید شود
۷. مکان‌های مورد بازدید و قید این نکته که هزینه ورودیه‌ها به عهده چه کسی است (مسافر یا آژانس برگزار کننده)
۸. وجود راهنمای تور که دارای کارت معتبر از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باشد.
توصیه‌های مهم دیگر به مسافران تورهای داخلی بویژه تورهای یک روزه:
۱. همراه داشتن کفش و لباس مناسب براساس وضعیت آب و هوای شهر و استانی که قصد سفر به آن را دارید.
۲. همراه داشتن وسایل شخصی نظیر لیوان، حوله، مسواک، دمپایی، کلاه و عینک آفتابی (در فصل تابستان و زمستان)
۳. جدا نشدن از گروه در گشتهای گروهی و از راهنما در گشتهای انفرادی.
۴. همراه داشتن شماره موبایل راننده و راهنمای تور
۵. همراه داشتن شناسنامه ویا کارت شناسایی و نیز شماره تلفنی که بتوان در مواقع اضطراری با بستگان شما تماس حاصل نمود.
اگر به هر دلیلی گردشگران به مشکل برخورد کردند، چه اقداماتی باید انجام دهند؟
بر اساس مقررات اگر هر مسافر قبل و بعد از سفر ، چه از نظر کیفیت تور و چه از نظر نوع خدمات ارائه شده ناراضی باشد، می‌تواند به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان محل اقامت خود مراجعه نموده، طرح دعوی نماید. بنابراین اگر در طول سفر مشکلی داشتید از برخورد با مسئولین تورها اجتناب ورزیده، از طریق سازمان متولی پرونده را پیگیری نمائید. در‌این صورت شما میبایست پس از مراجعه به سازمان موصوف نسبت به تکمیل فرم شکایت از قبل طراحی شده اقدام و تقاضای رسیدگی نمائید.
معمولاً سازمان پس از دریافت شکایت ، در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به تشکیل جلسه کارشناسی در خصوص رسیدگی به شکایت دریافتی اقدام می‌نماید.در جلسه مزبور آژانس دار، مسافر یا وکیل قانونی وی، نماینده حقوقی سازمان، مسئول امور دفاتر و دو نفر از کارشناسان انجمن‌های صنفی‌ایران و استان حضور داشته و به شکایت مطروحه رسیدگی می‌کنند و بعد از انجام بررسی‌های کارشناسی، رأی لازم صادر میشود که الزام آور خواهد بود. بدیهی است اگر قرارداد کتبی (تیپ سازمانی) را در اختیار داشته باشید و ثابت کنید که خدمات استاندارد را دریافت نکرده‌اید، حتماً خسارت وارده به شما جبران خواهد شد.
بنابراین با توجه به موارد یاد شده برای داشتن سفری راحت و بدون دغدغه با دفاتر مورد تأیید سازمان سفر کنید تا خاطرات خوش یک سفر ماندگار از یادتان فراموش نگردد.
