ماه رمضان ، ماهی پر برکت از آیین های زیبایی است که به ماه خداوند طعم های رنگانگ می دهد تا چهره رمضان در گوشه و کنار ایران زمین منحصر به فرد باشد. ماه رمضان در گوشه گوشه ایران مملو از آداب و رسومی است که گرچه امروزه از برخی از آن رسم ها تنها نامی باقی مانده است اما هنوز هم می توان سفره های افطار و سحر را زیبا و رنگارنگ دید.در بازخوانی این آیین ها در هرمزگان می توان طعم خوراکی های این منطقه را جزو بهترین و خوشمزه ترین خوراکی ها دانست.هرمزگانی ها نیز همچون سایر مردم ایران رسوم و خوراکی های مخصوص خود را در این ماه دارند زنان هرمزگانی نقش کلیدی در اجرای این آداب و رسوم دارند که با شروع ماه رمضان پخت غذاهای محلی توسط بانوان هرمزگانی رنگ و بوی دیگری به سفره های آنان می بخشد.هرمزگانی ها مراسم خاص خود را پیش از شروع ماه و همچنین در ماه رمضان دارند یکی مراسم ها مراسم گرگشو (گره گشا) است که مخصوص روستاهای عرب نشین است که در شب پانزدهم رمضان و هم زمان با تولد امام حسن مجتبی برگزار می شود.در این مراسم کودکان با سبد هایی در دست از روزه داران خوراکی طلب می کنند.
خوراکی های مخصوص افطار
1. لگیمات
لگیمات یا (لقیمات) نوعی شیرینی یا بامیه عربی است که برای ماه رمضان و سفره های افطار بیشتر درست میکنند.بیشتر جنوبی ها مخصوصا بندر عباسی ها با این نوع شیرینی آشنا هستند.به این شیرینی در کشور های عربی لقمه القاضی گفته می شود و در خیلی از کشورهای هندوستان و مصر رواج دارد.به طور خلاصه درست کردن این شیرینی شامل سه مرحله است: 1ـ درست کردن خمیر، 2ـ سرخ کردن خمیر، 3ـ مزه دار کردن لگیمات.مزه دار کردن لگیمات که بعد از سرخ کردن آن انجام می شود سلیقه ای است و چند روش برای آن نیز هست.از رایج ترین روش های آن غوطه ور کردن لگیمات در شیره خرما است.
2. نان تیموشی
یکی از نان های محلی استان هرمزگان که در روستاهای توابع بخش مرکزی بندر عباس معروف می باشد نان تیموشی یا(مشته) است که هنوز هم با آنکه زمان زیادی از قدمت آن می گذرد بازهم در ماه رمضان پخته می شود. طرز تهیه نان تیموشی به این صورت است که؛ آرد، روغن، کمی نمک، مهیاره مواد اولیه آن را تشکیل می دهند. با مواد فوق خمیری شل درست میکنند و در ظرفی قرار میدهند و تابه را روی شعله قرار می دهند تا داغ شود سپس خمیر را درون تابه می کشند تا تمام سطح آن را پر کند و به شکل دایره درآید سپس روی آن را روغن می ریزند و بعد تناول می کنند.
3. شله زرد
شله زرد جزو آن دسته از غذا ها یا میان وعده های است که آن را هم به عنوان نذری و هم به عنوان افطاری در ماه رمضان استفاده می کنند.مواد لازم برای تهیه شله زرد: برنج، آب،شکر،زعفران،کره،خلال بادام،گلاب،پودر هل،نمک هستند.برای پخت آن برنج را چند ساعت خیس می کنیم وبعد همراه با آب روی شعله بالا قرار میدهیم بعد که برنج مغز پخت شد شکر را به آن اضافه می کنیم و میگذاریم تا جا بیفتاد. وسایر مواد را نیز اضافه می کنیم و در آخر کره را می ریزیم و می گذاریم تا خوب پخته شود.
4. شیر برنج
شیر برنج علی رغم ترکیب ساده خواص فراوانی دارد و مطمئن باشید این غذای ساده ایرانی پای ثابت سفره های افطار اکثرا اقوام ایرانی از جمله هرمزگانی ها است.شیر برنج یکی از قدیمی ترین غذاهای ایرانی است که در عین سادگی غذایی کامل محسوب می شود که به آن ” آش شیر” هم گویند ودر شاهنامه فردوسی از آن با نام “شیربا ” یاد شده است. این غذا به دلیل ترکیب شیرو برنج و شکر و سادگی پخت معمولا در سفره های افطار به وفور دیده می شود.
خوراکی های مخصوص سحر
1. رنگینک
رنگینک نام نوعی شیرینی مخصوص مناطق جنوب ایران از جمله هرمزگان است که با رطب یا خرما، آرد و پودر دارچین تهیه می شود. در این شیرینی پودر دارچین و خرما دست به دست هم می دهند و وعده ای سرشار از بهترین مواد غذایی به وجود می آورند.رنگینک جزو دسر های خوشمزه و مقوی است که هرمزگانی ها از آن در وعده سحر همراه با چای میل می کنند واز طرفی ماندگاری این دسر نیز بسیار بالاست و می توان آن را در یخچال برای مدت طولانی نگه داری کرد.مواد لازم: آرد، پودر دارچین، پودر هل، خرما، گردو، پودر نارگیل.
2. کلمبا
کلمبا یکی از غذاهای محلی استان هرمزگان است که در ماه رمضان پخت می شود به این گونه که گندم دلانده را که از قبل خیسانده شده را در قابلمه آب جوش ریخته و بعد ماهی را در آب نمک و زردچوبه جوشانده و استخوان های آن را جدا می کنیم و با سبزی مخلوط می کنیم و هنگامی که گندم در حال جوش قوام آمد ماهی و سبزی را به آن اضافه می کنیم. کلمبا را با روغن حیوانی صرف می کنند.
3.هواری ماهی
هواری ماهی یا ماهی پلو یکی از غذاهای محلی استان هرمزگان است که در ماه رمضان طبخ می شود در این نوع غذا می توان از عنوان ماهی استفاده کرد اما معمولا از ماهی هور استفاده می شود. این غذا جزو غذاهای مقوی و بسیار پر طرفدار استان هرمزگان است که برای تهیه آن از برنج، روغن، ماهی، زردچوبه و پیاز، گشنیز استفاده می شود این غذا را باید با دقت فراوانی طبخ کرد و اجازه داد خوب مغز پخت شود.