در نقاط مختلف گیلان، ریتمها، ترانهها و آوازهای مختلفی وجود دارد که به شیوههای خاصی اجرا میشود. در نقاط مختلف گیلان ریتمهای مختلفی وجود دارد مانند تالش که دارای سه نوع آهنگ قدیم دستان، تالش دستان و تازه دستان است. در برخی مناطق گیلان مانند سیاهکل و دیلمان، آهنگهای مختلفی از طبیعت الهام گرفتهاند که شکل خود را حفظ کردهاند. اکثر ترانههای گیلانی با رقصهای محلی اجرا میشوند. ترانههای عامیانه گیلانی به چند دسته توصیفی، عاشقانه، حماسی، کودکانه، مذهبی و نوروزخوانی دستهبندی میشوند. از آهنگها و ترانههای معروف گیلانی میتوان به خره، کشتی مقام، مشت، پابازی، عروس بران، عروس بوری، نارنجزن، آهنگ ورزاجنگ، پهلویخوانی، بجارسری، گلنکشی، گوسفند و خوان، ولک سری، ولک ریزی، جلونی، آب کناری، زرد ملیجه، رعنای، گاره سری، لیلی ماری، چابداری، برم بران، غربتی، اشکوری، قاسمآباد، پشت کوهی، محمد بیک، غمانگیز متواضع، هییار هییار، کلیلهلیجانم، دیلمانی، گیلکی، عروس گوله و… اشاره کرد. از گروههای معروف موسیقی میتوان به عشاق گیلان، گیل آوا، صبا و سارنگ اشاره کرد.
برخی از موسیقیهای بومی و آوازهای محلی گیلان
۱. خره: نام آهنگی است که به عنوان خرلنگ معروف است.
۲. کشتی مقام: با سرنا، نقاره و کشتی محلی اجرا میشود.
۳. عروس بران: جشن عروسی موسیقی ویژه خود را در هر مرحله دارد.
۴. ورزا جنگ: در مایه ابوعطا و دشتی از مقام شور است و در جنگ گاوهای نر به کار میرود.
۵. پهلوی خوانی: دوبیتی گیلانی است که هنگام چیدن برگ چای سراییده میشود.
۶. بجار سری: در وقت کار در شالیزار خوانده میشود.
۷. گلن کشی: به صورت درآمد آواز دشتی در مناطق کوهستان اجرا میشود.
۸. گوسفند دوخوان(فراخوان گوسفندان): این آهنگ از نظر کیفیت ملودیک و ساختار موسیقی با استفاده از فواصل گوناگون گام شور ترکیب بسیار زیبایی یافته است و جمله بندی موسیقی آن با توجه به فضای فولکلوریک فوق العاده متنوع است.
۹. آبکناری: نوعی آواز درآمد دشتی است.
۱۰. زرد ملیجک(گنجشک زرد): از آشناترین نمونه موسیقی است که توسط استاد صبا به موسیقی ایران افزوده شد.
۱۱. شرفشاهی: چهاردانههای شرفشاه از عرفا و شعرای قرن هفتم قرن هفتم در دستگاه شور خوانده میشود.