باغ شاهزاده ماهان یا باغ شازده ماهان یکی از باغ های تاریخی ایران به شمار میرود. این باغ در حدود ۲ کیلومتری شهر ماهان و در نزدیکی شهر کرمان و در دامنه کوه های تیگران جای گرفته و مربوط به پایان دوره قاجاریه است. با درناتریپ حهت آشنایی با باغ شاهزاده ماهان همراه باشید.
درباره باغ شاهزاده ماهان
این باغ مساحتی نزدیک به ۳/۵ هکتار دارد. دو مجموعه شرقی و غربی دارد. کوشک یا همان عمارتهای آن بسیار زیباست و به صورت دواشکوب ساخته شدهاست و سر در آن از معماری زیبایی برخوردار است که آن را از سایر باغهای ایرانی برجسته میسازد. در باغ فوارهها یا آبفشانهایی نیز وجود دارد که در درازنای باغ قرار دارند و از زیباترین فوارههای باغهای ایرانی هستند. فوارههای باغ شاهزاده بر پایه نیروی اختلاف ارتفاع کارکرد دارند. درازای باغ شاهزاده کرمان ۴۰۷ متر و پهنای آن ۱۲۲ متر است، و از این رو بزرگترین و زیباترین باغ تاریخی ایرانی محسوب میشود. این باغ در بیشتر سال و به ویژه در فصل تابستان و بهار بازدیدکنندگان پرشماری دارد.
قرار داشتن باغ در جاده گذری کرمان به بم و در مسیر جاده کهن ابریشم، از عواملی است که این محل را برای احداث یک باغ اشرافی مناسب ساخته است. باغ شاهزاده به گونهای ساخته شده بیشینه دید را از چشماندازهای درونی را بسان زیر فراهم میسازد: هنگام ورود، به ویژه در طبقه بالایی سردر خانه بجز نماها و چشماندازهای بیرونی باغ، چشمانداز چهارباغ و در جهت وارون بر آن و چشمانداز کوه را ممکن میسازد. این چشماندازهای دیدنی یعنی دیدن جوش و خروش آب، حوضچهها و آبشارها هر کدام به نوبه خود تاکیدی بر محورهای عمود بر محور اصلی دارند و همراه با با آرایش گیاهی چشماندازهای درونی بیمانندی را بدست میدهند.
در این باغ درختان میوه گوناگونی به چشم میخورند و در جلوی عمارت هم حوضها و فوارهها، آبنمای زیبایی را تشکیل دادهاند. آب باغ از رودخانه کوچک تیگران فراهم میشود. این باغ از نمونه باغ تختهای ایرانی است و در زمینی مستطیلی شکل به مساحت پنج و نیم هکتار بنا شده و دارای سردر ورودی بسیار زیبایی است. بناهای باغ عبارتند از کوشک اصلی یعنی سکونتگاه دائمی یا فصلی مالک که در انتهای سربالایی باغ قرار دارد. سردر خانه در ورودی باغ به صورت بنایی خطی جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا گردیده است. طبقه بالای این سردر دارای اتاقهایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شده اند. سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب در خود جا دادهاست. این باغ علاوه بر سردر، شامل عمارت شاهنشین و حمام نیز میباشد.
وجه تاریخی باغ شاهزاده ماهان
محمد حسن خان سردار ایروانی که حاکم شهر کرمان بود، باغ شاهزاده ماهان را ساخت و پس از او عبدالحمید میرزا ناصرالدوله بخشهای درونی آن را تکمیل کرد. با این همه، با مرگ وی ساخت بنای آن نیمه ساخته رها شد. گفته میشود وقتی خبر مرگ ناگهانی حاکم را به ماهان میبرند، بنایی که مشغول تکمیل سردر ساختمان بود، تغار گچی را که در دست داشته محکم به دیوار کوبیده و کار را رها کرده و فرار نموده است. به همین علت جاهای خالی کاشیها را بر سردر ورودی میتوان دید.
باغ شاهزاده ماهان در یونسکو
این باغ به همراه چند اثر دیگر، در سازمان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند.
در پایان اشاره کنیم که به خاطر ساختوسازهای غیرقانونی در سال ۱۳۹۲ در باغ شاهزاده ماهان، یونسکو به مقامات ایرانی هشدار داد که اگر بخش خصوصی طبیعت این منطقه را مورد تعرض قرار دهد، نام این باغ را حذف خواهد کرد که البته بعدها ساختوسازها متوقف شد.
چگونه به آنجا بروم؟
به خاطر نزدیکی به کرمان، امکان رفتن به باغ شاهزاده ماهان به وسیله تاکسی یا خودرو شخصی فراهم است.
آدرس: ایران، استان کرمان، جاده کرمان به ماهان، باغ شاهزاده ماهان