تپه چغا گتوند‌؛ معبد پادشاهان ایلام باستان

تپه چغا گتوند یک تپه باستانی  ۳۴۰۰ ساله، به‌جا مانده از دوران پادشاهی ایلام باستان است که در حال حاضر در استان خوزستان و در نزدیکی شهر گتوند و در کنار رود کارون قرار دارد. این تپه بقایای چند معبد برای خاندان سلطنتی ایلام باستان در آن قرار دارد.

خوزستان استانی در جنوب غربی ایران است که اهواز مرکز آن می‌باشد. آب و هوای استان خوزستان به خصوص در بخش‌های مرکزی و جنوبی، در فصول تابستان و اواخر بهار بسیار گرم و در پاییز و زمستان بسیار مطبوع و دلنشین است. یکی از شهرهای نزدیک اهواز، گتوند است که اکثر ساکنان این شهر قوم لر (قومی ایرانی که بیشتر در قسمت‌های غربی ایران) هستند.

در ورودی شهر و کنار رودخانه کارون، یک تپه به نام چغا وجود دارد. تپه دارای هفت معبد است که یکی از آن‌ها برای ملکه، همسر اونتاش گل، پادشاه ایلام باستان بوده و بقیه برای خدمتکاران مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

اونتاش ناپیریشا یا اونتاش گال پادشاهی بود که بانی بنای مشهور چغازنبیل از بزرگترین معابد ایلامی است. بر اساس روایات وی دستور ساخت 20 معبد را در سراسر قلمرو خود داده است. اونتاش ناپیریشا خود را خادم خدای گال و اینشوشیناک (از خدایان ایلامی) می‌دانست. به دنبال فتوحاتی که در تمدنهای همجوار ایلام مانند آشور و بابل داشت به ثروت فراوان و موقعیت والایی دست یافت.

ساختار معبد چغا گتوند

معابدی که او دستور سختش را داده بود به شکل زیگورات مشابه زیگورات چغازنبیل است. که این معماری اقتباس شده از معماری معابد بابل است. با این تفاوت که زیگورات های بابل اکثراً ۷ طبقه بوده اند ولی زیگورات‌ها ایلام ۵ طبقه بوده‌اند.

همچنین به دلیل احترامی که ایلامیان برای آب قائل بودند، معابد خود را معمولاً در کنار رودخانه‌ها می‌ساختند تا هم آب را تقدیس کرده باشند و هم برای نظافت و آشامیدن از آب پاکیزه و جاری بهره ببرند.

کاوش‌های باستان شناسی تپه چغا گتوند

این تپه یکی از مهم‌ترین مراکز باستان شناسی محسوب می‌شود ، زیرا دکتر احمد اقتداری دو کتیبه را از قسمت‌های شمالی و شرقی تپه کشف کرده که ابعاد هر کدام از آنها ۲۷ * ۲۷ سانتیمتر است.

بسیاری از مردم محلی معتقدند که زیر تپه، تعداد زیادی از اقلام تاریخی وجود دارند زیرا آن‌ها شاهد این مسئله بوده‌اند که یک مجسمه بسیار با ارزش توسط برخی افراد از سایت باستان شناسی خارج شده است.

در سال‌های اخیر، گروه‌های باستان‌شناسی مختلفی از اقسا و نقاط ایران از این سایت دیدن کرده‌اند و آجرهای تاریخی، مجسمه‌های سفالی و . . . زیادی را به دست آورده‌اند.

چگونه می‌توانمتپه چغا گتوند بروم؟

اگر به سایت‌های باستان‌شناسی و تاریخی علاقه‌مند هستید، تپه چغا می‌تواند یکی از مقصد‌های شما برای سفر باشد. تپه چغا در ورودی شهرستان گتوند واقع شده است به همین دلایل برای رفتن به آنجا کافی است فقط یک تاکسی گرفته یا از اتوبوس‌های برون شهری استفاده کنید.